کاربرد مدل سازی پیشرو و الگوریتم پردازشی مناسب در تعیین محل قنات به روش GPR

روش رادار نفوذی به زمین (GPR)، به دلیل توان بالای تفکیک، سرعت زیاد در برداشت داده ها و غیرتخریبی بودن، بهترین روش نسبت به سایر روش های ژئوفیزیکی برای مطالعات نزدیک به سطح است. یکی از موارد مناسب برای مطالعه با این روش، تعیین محل گالری قنات های آب دار نزدیک به سطح به دلیل تباین قابل توجه ویژگی های الکتریکی و الکترومغناطیسی قنات آبدار نسبت به محیط اطراف آن است. به همین منظور، یک مطالعه دوبعدی با برداشت داده ها در منطقه مشکان کاشان و با استفاده از آنتنی با بسامد مرکزی 250 مگاهرتز انجام پذیرفت. در رادارگرام اولیه، نشانه های مربوط به هدف مورد نظر به خوبی مشاهده نشد. ازین رو، هدف این مقاله با توجه به شرایط قنات مذکور، بر آن بوده است که ابتدا با مدل سازی پیشرو و سپس با اعمال پارامترهای پردازشی مناسب، تا حد امکان به اهداف موردنظر نزدیک شویم. رادارگرام مطلوب نهایی با به کارگیری پارامترهای پردازشی مانند تصحیح اشباع سیگنال، صافی های میان گذر، بهره جبران نمایی و گسترش هندسی و بردارنده زمینه، به دست آمد. خاک منطقه شامل مقادیری از ماسه، گراول و سیلت بوده و میانگین مقاومت ویژه الکتریکی آن تقریبا برابر 200 اهم متر است. تحلیل سرعت سیر موج برای تعیین عمق قنات، بر اساس محاسبه مقدار میانگین سرعت امواج با توجه به جنس زمین منطقه مورد مطالعه، انجام پذیرفته است. در پایان، همخوانی مناسبی میان برونداد مدل طراحی شده و نتایج حاصل از تفسیر رادارگرام و شرایط واقعی زمین مشاهده شد. همچنین توانایی GPR با توجه به عمق کم هدف مورد نظر و وضوح بالای موردنیاز به خوبی به اثبات رسید.