بررسی ویژگی های جامعه شناختی نونه نوعی محصل علوم دینی در حوزه علمیه قم (طلاب دوره سطح)

این پژوهش در پی یافتن پاسخی جامعه شناختی برای این پرسش است که: «از زندگی طلاب چه می دانیم؟» در این زمینه، سوال های متعددی مطرح می شود که غالبا حول محور ابعاد عینی، وضعیت زندگی روزمره و گرایش های ذهنی طلاب سازمان یافته است. قالبی بودن نوع زیست اجتماعی طلاب را بشکنیم و تکثر موجود در واقعیت زندگی آنان را تا حدی درک کنیم و تولید فرضیات جامعه شناختی قابل دفاع و برخاسته از واقعیت زندگی طلاب دوره سطح حوزه علمیه قم است که بتواند راهنمای تحقیقات کمی- تبیینی آتی در این حوزه قرار گیرد.
رویکرد روشی انجام این پژوهش، رویکرد کیفی است که در هر مرحله، از فنون متناسبی سود جسته است: در مرحله جمع آوری داده ها، از دو فن «مصاحبه عمیق نیمه ساخت یافته» و «مشاهده» (ساخت یافته و نیمه ساخت یافته) و در مرحله تحلیل داده ها، از دو روش اصلی «گروندد تئوری» و «تیپولوژی« (از نوع برساختی) استفاده شده است. نمونه این پژوهش، شامل نه تن از طلاب دوره سطح مشغول به تحصیل در حوزه علمیه قم و دو تن از استادان و مدیران حوزه بودند.
در پایان این پژوهش و براساس داده های گردآوری شده از میدان تحقیق، دو گونه اجتماعی متمایز طلاب با عناوین «تیپ نوگرا» و «تیپ سنتی» نام گذاری شدند. این دو تیپ، با وجود نقاط شباهت فراوان، در هفت متغیر با یکدیگر تمایز قابل توجهی داشتند»: نوع انگیزه های طلبه شدن (شامل دو بعد)، سن ازدواج، نوع ابزار تبلیغ دینی، نوع رابطه با فناوری های ارتباطی نوین، نوع رابطه اجتماعی با همسر، و دیدگاه درباره اشتغال همسر.