کثرت گرایی دینی (نجات شناختی) در مثنوی مولوی

پلورالیسم دینی (Religious Pluralism) از جمله مباحث مرتبط با فلسفه ی دین است که به سبب توجه به مساله ی نجات و زندگی مسالمت آمیز میان پیروان ادیان، مورد توجه صاحب نظران زیادی قرار گرفته و دارای رویکردها و تقریرهای متفاوتی است.
توجه عمیق مولانا به «وحدت وجود»-به عنوان یکی از ارکان اصلی اعتقادات وی- و القای روحیه ی تسامح و تساهل به مخاطبان خود، باعث شده تا عده ای وی را «کثرت گرا» بنامند؛ اما اینکه وی، واقعا واجد چنین نامگذاری بوده یا نه و اگر بوده، پلورالیسم دینی از دیدگاه او چه کیفیتی دارد و چه مواردی را شامل می شود، از جمله سوالاتی است که در مورد مولانا مطرح است. مقاله ی حاضر در جستجوی پاسخ این سوالات، بر اساس مثنوی است.
بنابراین، در این مقاله، ضمن تعریف پلورالیسم دینی و بیان رویکردهای آن، آرای کثرت گرایان در باب حقانیت ادیان مطرح شده و بازتاب این آرا در اندیشه های مولوی آمده است.
بازخوانی اندیشه های مولوی بیانگر این نکته است که ردپای نظریه ی پلورالیسم دینی، کم و بیش در اندیشه های او دیده می شود؛ اما پلورالیسم را به معنای امروزی آن نمی پذیرد و در نهایت یک دین را حق می داند.
هدف از این جستار آن است که مخاطبان مثنوی با پیروی از شیوه ی مولوی در مسائل معرفتی و دینی، در جهت تقریب بین ادیان و تفاهم میان صاحبان آن ها گام برداشته و همچنین برای رفع اختلافات و دشمنی های دینی و عقیدتی نوعی آمادگی ذهنی ایجاد شود.