مدل سازی میزان انباشتگی روی و عدم قطعیت آن در زمین های کشاورزی استان کرمانشاه

بررسی توازن جرمیفلز روی در خاک نه تنها از نظر آلودگی بلکه از نظر تغذیه ای نیز ضروری است. این مطالعه به منظور مدل سازی روند انباشت روی در خاک های کشاورزی استان کرمانشاه به کمک مقایسه توازن جرمی ورودی ها و خروجی ها و بررسی عدم قطعیت آن انجام گرفت. مدل ارزیابی شار جرمی(Mass Flux Assessment (MFA))به منظور مدل سازی روند انباشت عناصر به کمک روش تصادفی مبتنی بر توازن جرمی و با استفاده از ترکیب روش مربع لاتینو شبیه سازی مونت کارلو در اکوسیستم های زراعی شهرستان های کرمانشاه، سنقر، گیلان غرب، قصرشیرین، صحنه، سرپل ذهاب، کنگاور، پاوه و جوانرود به کار گرفته شد. به این منظور از اطلاعات زراعی شامل نوع محصول، سطح زیر کشت، عملکرد، نوع و تعداد دام ها، میزان مصرف کودهای شیمیایی، کمپوست و آفت کش ها، میزان فرونشست اتمسفری و هم چنین اطلاعات مرتبط با غلظت روی در گیاهان، انواع کودها و گرد و غبار استفاده شد.نتایج نشان داد که بیشینه انباشت روی در زمین های کشاورزی مورد مطالعه متعلق به شهرستان پاوه (با میانگین g ha-1yr-1 1172) و کمینه آن (تخلیه روی) متعلق به زمین های کشاورزی شهرستان کرمانشاه (با میانگینg ha-1yr-126-) بود. مقادیر انباشت محاسبه شده کمتر از مقدار بحرانی نرخ انباشت روی برای خاک های ایران (محاسبه شده برای 200 سال آینده) می باشد. مهم ترین مسیرهای ورود روی به زمین های کشاورزی شهرستان های مورد مطالعه، کودهای دامی و فرونشست اتمسفری است، در صورتی که در مقیاس استانی مهم ترین مسیرهای ورود به ترتیب کمپوست (61 درصد)، کودهای دامی (33 درصد) و فرونشست اتمسفری (5 درصد) است. بر اساس نتایج تجزیه عدم قطعیت مدل، کودهای دامی به عنوان مهم ترین مسیر موثر بر عدم قطعیت نرخ انباشت روی (79 درصد)در این مطالعه شناخته شدند.