جلوه های تشخیص در تشبیه

تشخیص (شخصیت بخشی) آرایه ای نویافته و نوظهور نیست؛ به جرات می توان پیشینه آن را به درازنای کلام بشر دانست که امروزه بلاغت نگاران معاصر به جد به آن پرداخته اند. این آرایه ادبی به سادگی همراه با دیگر آرایه ها از جمله تشبیه در کلام پدیدار می شود در این باره هر کدام از دو رکن اصلی تشبیه (مشبه و مشبه به) می توانند دیگری را وارد حوزه تشخیص کنند و از اسباب نو شدن یک تشبیه شوند. در این جستار با نگاهی به نمونه های فصیح نظم و نثر، به بررسی جلوه های تشخیص در تشبیه می پردازیم. جلوه های شخصیت بخشی در تشبیه می تواند از طریق وجه شبه (از درون تشبیه) یا با منادا و خطاب (از بیرون) صورت گیرد. نگارندگان پس از نگاهی کوتاه به آرایه تشخیص، همراهی آن با تشبیه را با نگرشی نو بررسی کرده اند.