بررسی عیوب فصاحت و بلاغت در اشعار میرزادهعشقی

منتقدان در بسیاری از کتب نقدی و تحلیلی دوره مشروطه، بر این نکته اذعان دارند که شعر این دوره با وجود داشتن مضامین نو و تلاش شاعران برای تجدد ادبی، از نظر زبانی عوامانه است و همین عوام گویی سبب شده تا در دیوان شعری بسی از شاعران این عهد، اغلاط و عیوبی که مخالف با روح فصاحت و بلاغت زبان فارسی است، دیده شود. یکی از شاعران این عهد که چندان از این نقیصه به دور نیست و در معرض نقد منتقدان قرار گرفته، میرزادهعشقی است. بیشتر منتقدان تنها به عیوب کلی این شاعر بدون ذکر شواهد بسنده کرده اند. از این رو ما در این مقاله با ارائه شواهد، به بررسی صحت و سقم این مدعا پرداخته ایم. از رهرو همین بررسی ها درمی یابیم که بزرگ ترین عیب فصاحت میرزادهعشقی در سطح کلمه، مخالفت قیاس صرفی و غرابت استعمال است که گاهی منجر به تنافر حروف و کراهت در سمع نیز می شود. در سطح کلام نیز مخالفت قیاس نحوی، بیشترین عیب زبانی این شاعر را تشکیل می دهد و عیوب دیگر چندان برجستگی خاصی در اشعار این شاعر انقلابی ندارد.