اثر روش اندازه گیری و ابعاد و شکل محفظه مورد استفاده در روش لغزشی بر زاویه استقرار ذرات خاک

زاویه استقرار ذرات، از پارامتر های مهم در تعیین تنش برشی بحرانی برای شروع حرکت ذرات طی فرآیند فرسایش محسوب می شود. روش های متفاوتی برای اندازه گیری زاویه استقرار ذره وجود دارد که نتایج این روش ها اغلب متفاوت از یکدیگر می باشند. دو روش لغزشی و تشکیل توده از روش های پرکاربرد اندازه گیری این مشخصه می باشند. در این پژوهش زاویه استقرار ذرات در 6 کلاس اندازه ای از یک نمونه خاک و یک نمونه شن به دو روش لغزشی و تشکیل توده اندازه گیری و مقایسه شد. برای تعیین نقش ابعاد جعبه در روش لغزشی 11 جعبه متفاوت از نظر شکل و ابعاد مورداستفاده قرار گرفت. اثر تغییر ابعاد محفظه بر مقدار زاویه استقرار در سطح 1/0 درصد (p < 0.001) معنی دار بود به طوری که افزایش عرض و ارتفاع محفظه سبب افزایش مقادیر اندازه گیری شده زاویه استقرار گردید و همچنین افزایش طول محفظه سبب کاهش مقادیر اندازه گیری شده زاویه استقرار گردید. این تغییرات به گونه ای بود که با افزایش نسبت جرم ذرات به سطح مقطع محفظه، زاویه استقرار اندازه گیری شده کوچک تر بود. اثر شکل محفظه بر مقدار زاویه استقرار نیز در سطح 1/0 درصد (p< 0.001) معنی دار بود. مقایسه نتایج روش لغزشی با روش تشکیل توده نشان داد که زاویه استقرار به دست آمده به روش لغزشی به طور میانگین در حدود 10 درجه بیش تر از مقدار حاصله به روش تشکیل توده است. با توجه به نتایج می توان به ضعف روش های اندازه گیری زاویه استقرار ذره اشاره نمود و به نظر می رسد که نیاز است در روش های اندازه گیری زاویه استقرار ذره تجدیدنظر صورت گیرد.