مطالعه سنگ مادر متابازیت های حاشیه سد و رودخانه زاینده رود (پهنه سنندج-سیرجان) با تاکید بر داده های شیمی کانی ها

متابازیت های مطالعه شده در حاشیه سد و رودخانه زاینده رود و در حدود 100 کیلومتری غرب شهر اصفهان قرار دارند. این متابازیت ها که بخشی از پهنه سنندج - سیرجان محسوب می شوند دربردارنده اکلوژیت، آمفیبولیت و شیست سبز هستند. بررسی ها نشان می دهد که اکلوژیت ها در فشار بالا و در حد رخساره اکلوژیت تشکیل شده اند و سپس بر اثر دگرگونی قهقرایی به اکلوژیت های آمفیبولیتی تبدیل شده اند. میزان LREE در گارنت ها و آمفیبول ها پایین است و میزان HREE افزایش چشمگیری نشان می دهد. نسبت پایین La/Yb در آمفیبول ها نیز نشان می دهد که گارنت و آپاتیت عامل اصلی کنترل کننده در توزیع عناصر خاکی کمیاب سنگین هستند. ویژگی های ژئوشیمیایی عناصر کمیاب نامتحرک در این متابازیت ها که کم تر در تاثیر دگرسانی و دگرگونی درجه بالا قرار داشته اند، نشان می دهد که خاستگاه این متابازیت ها بازالت های رشته های میان اقیانوسی است. در واقع اکلوژیت ها همان بازالت های پوسته اقیانوسی نئوتتیس بوده اند که بر اثر فرورانش این پوسته به زیر صفحه ایران و طی یک دگرگونی ناحیه ای دیناموترمال پیش رونده فشار بالا - دما متوسط تشکیل شده اند و سپس هنگام بازگشت به سطح زمین و بر اثر یک دگرگونی قهقرایی به اکلوژیت های آمفیبولیتی تبدیل شده اند. هم زمان با برخورد نهایی پوسته اقیانوسی نئوتتیس با صفحه ایران در نئوژن، یک مرحله دگرشکلی شدید در منطقه رخ داده است که موجب بالا آمدن سنگ های دگرگونی فشار بالا از عمق به سطح شده است.