مقایسه پارامترهای عملکردی ماشین و شاخص های انرژی تولید سویای تابستانه در سامانه های خاک ورزی مرسوم و حفاظتی

در یک مزرعه با بقایای گندم اثر چهار روش خاک ورزی شامل بی خاک ورزی با ردیف کار، بی خاک ورزی با خطی کار، خاک ورزی مرسوم با دیسک و کم خاک ورزی با چیزل پکر بر پارامترهای عملکردی ماشین های مورد استفاده و شاخص های انرژی تولید سویای تابستانه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار مورد بررسی قرار گرفت. پارامترهای عملکردی ماشین شامل بازده مزرعه ای، ظرفیت مزرعه ای ماشین و شاخص فنی دقت کاشت، و شاخص های انرژی شامل نسبت انرژی، بهره دهی انرژی، شدت انرژی و افزده انرژی اندازه گیری و محاسبه شدند. نتایج نشان داد که روش های بی خاک ورزی با خطی کار و ردیف کار به ترتیب دارای بازده مزرعه ای کمتر و برابر با 56% و % 58/9 اما ظرفیت مزرعه ای بیشتر و برابر 0/76 و 0/71 هکتار بر ساعت بودند. کم خاک ورزی، پراکندگی کمتر و یکنواختی توزیع افقی بهتری را برای استقرار بذرها روی ردیف داشت. تیمار خطی کار بی خاک ورز نسبت به سایر تیمارها بیشترین نسبت انرژی به مقدار 5/4 و همچنین بیشترین عملکرد را با 3612 کیلوگرم بر هکتار داشت. همچنین به ازای هر مگاژول انرژی مصرفی، 0/19 کیلوگرم محصول را تولید و در ازای هر کیلوگرم سویا، 5/3 مگاژول یعنی کمترین انرژی را مصرف کرده است و مقدار افزوده خالص انرژی بیشتری را در مزرعه سبب گردید. با توجه به دقت کاشت و بهبود شاخص های انرژی، روش های کم خاک ورزی و بی خاک ورزی جایگزین مناسبی به جای روش مرسوم برای تولید سویا هستند.