تاثیر زمان نشاکاری و دمای پوشش گیاهی بر صفات ریختی و عملکرد دانه در رقم های مختلف برنج

با توجه به اهمیت صفات ریختی (مورفولوژیک)، دمای پوشش گیاهی و ارتباط آن ها با عملکرد دانه رقم های برنج، آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال های 1392 و 1393 در مزرعه پژوهشی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل سه زمان نشاکاری (15 اردیبهشت، 30 اردیبهشت و 15 خرداد) در کرت های اصلی و شش رقم برنج (هاشمی، سنگ جو، علی کاظمی، درفک، خزر و گوهر) در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که با تاخیر در زمان نشاکاری، شمار پنجه بارور در بوته در سال اول و دوم به ترتیب تا 4/6 و 1/6 پنجه بارور و شاخص سطح برگ به طور معناداری تا 6/1 و 51/1 به ترتیب در سال اول و دوم آزمایش و سرعت پنجه زنی تا 08/0 پنجه در روز کاهش یافت. نتایج نشان داد که رقم خزر در سال اول و دوم به ترتیب با 69/2 و 11/3 درجه سلسیوس، بیشترین تفاوت دمای پوشش گیاهی با محیط را داشت و دمای پوشش گیاهی کمتری نسبت به محیط داشت. نتایج این پژوهش نشان داد که با تاخیر در زمان کاشت، عملکرد دانه بیشتر رقم های برنج به طور معنی داری کاهش یافت. به نظر می رسد رقم خزر با حفظ شمار پنجه بارور در مترمربع و داشتن دمای پوشش گیاهی پایین تر نسبت به دیگر رقم های در زمان های نشاکاری مختلف، توانست پایداری (ثبات) عملکردی خود را در شرایط نامساعد محیطی همچون دمای میانگین بالا و دریافت کمتر دما و تابش تجمعی در طول دوره رشد به ویژه دوره پر شدن دانه حفظ کند.