واسنجی و پهنه بندی ضرایب اقلیمی شاخص پالمر به منظور مدیریت ریسک خشکسالی در اکوسیستم های طبیعی (تالاب ها) ایران

با توجه به اهمیت دستیابی به اطلاعات صحیح از وضعیت خشکسالی و مدیریت ریسک آن به منظور رعایت حقابه تالاب های مهم ایران، در این تحقیق ضرایب اقلیمی شاخص پالمر در 17 حوضه آبخیز کشور واسنجی و پهنه بندی شد و دامنه تغییرات آنها در حوضه های واجد تالاب بین المللی ثبت شده در کنوانسیون رامسر بررسی شد. نتایج نشان داد در وضعیت تر، در حوضه هایی مانند خزر، کارون، گاوخونی و بختگان، مقدار ضریب در ماه های سرد، اغلب کمتر از 10، و در حوضه های بندرعباس، ارومیه و هامون بین 20 تا 30، و در ماه های گرم بین 20 تا 30 بود و بیشترین مقدار (30 تا 40) به حوضه هامون تعلق داشت. در وضعیت خشک، مقدار ضریب در ماه های سرد در اکثر حوضه ها کمتر از 5 و در حوضه های بندرعباس، هامون و ارومیه بین 5 تا 10 به دست آمد، همچنین مقدار ضریب در ماه های گرم در حوضه های گاوخونی، کارون و بختگان بین 5 تا 10 بود و در حوضه بندرعباس و بلوچستان بیشترین مقدار (15 تا 20) نسبت به حوضه های دیگر حاصل شد. به طور کلی در وضعیت های تر و خشک، مقدار ضریب در نواحی ساحلی خزر کمتر، و در هامون بیشتر از دیگر نواحی بود و از اقلیم مرطوب به سمت خشک و فراخشک بیشتر شد. این ضریب در وضعیت تر، بیشتر از وضعیت خشک و در ماه های سرد کمتر از ماه های گرم حاصل شد. با توجه به هماهنگی نتایج این تحقیق با روند اقلیمی موجود در کشور، می توان در مدیریت ریسک خشکسالی از این شاخص به منظور برآورد حداقل آب لازم برای حیات تالاب ها استفاده کرد