بررسی تنوع ژنتیکی در توده های مختلف چای کوهی با استفاده از صفات مورفولوژیک و درصد اسانس

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی نمونه های جمعیتی چای کوهی، آزمایشی روی 41 نمونه جمعیتی جمع آوری شده از چهار منطقه در اصفهان شامل یک ژنوتیپ از فریدون شهر، 22 ژنوتیپ از دامنه ، 14 ژنوتیپ از گاوخفت و چهار ژنوتیپ از سمیرم، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان اجرا شد. بر اساس نتایج تجزیه واریانس تفاوت معنی دار میان ژنوتیپ های مورد مطالعه برای همه صفات مشاهده شد. اما بین تکرارها تفاوت معنی داری مشاهده نشد. ژنوتیپ دامنه 20 بیشترین (37/3 درصد) و ژنوتیپ دامنه 17 کمترین میزان اسانس (092/0 درصد) را داشتند. عامل نخست در تجزیه عامل ها، 26 درصد از کل واریانس متغیرها را توجیه کرد. صفات وزن خشک، ارتفاع و تعداد گلچه عمده ترین نقش را در تشکیل این مولفه داشتند. تعداد برگ در شاخه اصلی و تعداد برگ در شاخه فرعی دارای ضرایب بردار بیشتری در تبیین عامل دوم بودند. بر اساس تجزیه خوشه ای، 41 ژنوتیپ مورد مطالعه در پنج گروه قرار گرفتند و اختلاف معنی دار به ویژه در صفات وزن تر، وزن خشک، روز تا گل دهی، روز تا بذردهی، تعداد گلچه و درصد اسانس نشان دادند. در پایان، می توان از طریق تلاقی بین ژنوتیپ های برتر خوشه های مختلف، از طریق برنامه های اصلاحی و انتخاب ژنوتیپ برتر، نسبت به تولید ارقام با ویژگی های مطلوب زراعی و بالاترین عملکرد اسانس اقدام نمود.