تاریخ گذاری سوره مطففین (موردپژوهی مکی یا مدنی بودن سوره مطففین و نقش آن در تفسیر)

سوره مطففین از جمله سوره هایی است که عالمان علوم قرآن و مفسران درباره زمان نزول و مکی یا مدنی بودن آن اختلاف کرده اند. اختلافات در این باب، از مطالب سوره و روایات ترتیب نزول تاثیر پذیرفته است. از این رو، بیشتر روایات ترتیب نزول به نزول سوره در مکه دلالت دارند. در این میان، قول مشهور مفسران، مکی بودن را نشان می دهد، چنان که برخی روایات سبب نزول، بر مدنی بودن تاکید می کنند که این روایات قابل نقد و خدشه هستند. از سوی دیگر، ضوابط و خصائص سوره های مکی و مدنی نیز بیشتر مکی بودن سوره را نشان می دهند. به هر حال، در مقاله حاضر با جمع گردآوری روایات و اقوال گوناگون و آنگاه تحلیل و نقد آنها مکی بودن سوره مطففین را تشدید کرده و به تاریخ گذاری صحیح آن پرداخته شده است و از این رو، با توجه به قراین و ادله متقنی که در بحث حاضر بدان پرداخته ایم، این سوره در سال آخر بعثت، قبل از هجرت پیامبر(ص) به عنوان آخرین سوره در مکه پس از سوره عنکبوت نازل گردیده است و فایده مکی دانستن سوره، ما را با مخاطبان آن آشنا می کند که کفار و مشرکان مکه هستند یا مسلمانان مدینه که در فهم ما از آیات و شناخت دوست و دشمن بسیار موثر خواهد بود.