دانش بومی مردم ترکمن درباره قارچ دنبلان صحرایی

دانش بومی حاصل قرن ها تجربه زندگی بشر در این کره خاکی است که از اجداد خود به ارث برده است و یا در دوره زندگی خود به صورت تجربی به دست آورده یا بر آن افزوده و مخصوص هر زیست بوم است. قارچ های دنبلان صحرایی گروهی از قارچ های خوراکی می باشند که به شکل غده ای در زیر سطح خاک در نواحی گوناگون ایران و دنیا رویش دارند. این قارچ ها از گذشته های خیلی دور به عنوان یکی از مطبوع ترین قارچ های خوراکی توجه انسان ها را به خود جلب کرده اند. در سال های اخیر در کشورهای گوناگون قارچ های دنبلان علاقه مندان زیادی در زمینه گوناگون دانش نوین و پرورش آن ها کسب کرده است. در ایران نیز چند سال اخیر مطالعاتی در زمینه شناسایی گونه های گوناگون به عمل آمده است، اما فعالیت خاصی در حوزه پرورش این دسته از قارچ ها وجود ندارد. دانش بومی بستری برای دانش نوین است، در واقع دانش بومی سرشار از ایده ها و مسائل ریز برای جستجو و کنکاش است، اما به دلیل نبود ابزار کافی، فقط در سطح مشاهده با چشم غیر مسلح پیشرفت می کند. در صورتی که در زمینه قارچ خوراکی دنبلان صحرایی دانش بومی به آن حد پیشرفت کرده است که گونه های گوناگون قارچ دنبلان و اختصاصیت میزبانی را دقیقا تفکیک می کند. بر اساس دانش بومی، مردم توانایی تعیین دقیق موقعیت و زمان رویش قارچ دنبلان را کسب کرده اند. در صورتی که مطالعات نوین با طی وقت و هزینه های زیاد به موارد جزیی آن پی برده است. دانش بومی به خوبی ارتباط تکاملی میان قارچ دنبلان صحرایی و میزبان گیاهی را پی برده اند، که اکنون پس از یک قرن تحقیق روی گونه های گوناگون از قارچ ها و همزیستی های موجود با استفاده از روش های مولکولی به مسائل خاص میزبانی و تکاملی پی برده اند