مطالعه ساختمان میکروسکوپی و فراساختاری بافت بیضه متعاقب مصرف وابسته به زمان متیل فنیدات در موش های صحرایی بالغ

بافت بیضه از بافت های حساس در برابر عوامل خطرزای محیطی می باشد. تغییرات ساختاری و عملکردی در فرآیند اسپرم زایی از مهم ترین فاکتورهای دخیل در اختلالات باروری می باشد. متیل فنیدات از مشتقات آمفتامین بوده و برای درمان سندرم بیش فعالی کودکان، سندرم تاکی کاردی، افسردگی و اختلالات خواب مورد استفاده قرار می گیرد. مطالعات اندکی اثرات متیل فنیدات بر بافت بیضه را بررسی نموده اند. در تحقیق حاضر اثرات مصرف کوتاه مدت و بلند مدت متیل فنیدات بر ساختار میکروسکوپی و فراساختاری بافت بیضه در موش های صحرایی نر بالغ مورد ارزیابی قرار گرفت.
30 سر موش صحرایی نژاد ویستار در سه گروه کنترل، درمان کوتاه مدت به مدت دو هفته با متیل فنیدات (mg/kg/day10) و درمان بلند مدت به مدت هشت هفته با متیل فنیدات(mg/kg/day10) مورد استفاده قرار گرفت. در پایان دوره، ارزیابی های هیستومورفولوژی و فراساختاری بافت بیضه با استفاده از روش های رایج بافت شناسی و میکروسکوپ الکترونی صورت گرفت.
یافته های پژوهش: مصرف وابسته به زمان متیل فنیدات با بروز تغییراتی در بافت بیضه نظیر تغییر شکل لوله های اسپرم ساز، بی نظمی سلول های دیواره لوله های اسپرم ساز و آتروفی لوله ها همراه شد. تغییر شکل میتوکندری ها و افزایش رشته های کلاژن و ضخامت غشای پایه از جمله تغییرات سلولی و ساختاری مشاهده شده در سطح فراساختاری بافت بیضه بود.
نتایج این مطالعه نشان داد که فرآیند تولید سلول های اسپرماتوزوئید متعاقب مصرف کوتاه مدت متیل فنیدات به صورت موقتی کاهش می یابد، اما به مرور زمان و با تکرار بیشتر تجویز این ترکیب، نوعی عادت یافتگی و مقاومت بافتی به متیل فنیدات رخ می دهد.