بررسی وضعیت زیست فناوری در استان آذربایجان شرقی

زیست فناوری یکی از علوم بسیار مهم در دنیای کنونی می باشد که شامل کاربرد علوم مختلف در استفاده مستقیم یا غیرمستقیم از موجودات زنده و یا فرآورده های آن ها در اشکال طبیعی یا تغییریافته در زمینه های گوناگون می باشد. پیشرفت های چشم گیر زیست فناوری در دهه های اخیر به ویژه پس از دستیابی به روش های نوین مهندسی ژنتیک در جداسازی ژن ها، دست کاری و انتقال آن ها از موجودی به موجود دیگر زیست فناوری را به عنوان را یکی از مهم ترین فناوری های مولد در حال و آینده معرفی کرده است. کشور ایران با داشتن تنوع گسترده اقلیمی و تنوع فراوان موجودات زنده از مناسب ترین کشورهای جهان برای دستیابی به فناوری های حاصل از منابع زیستی است. با توجه به اینکه مدیریت و برنامه ریزی در تمامی زمینه ها از جمله زیست فناوری نیازمند شناخت دقیق فعالان در زمینه های مختلف ان حوزه میباشد، بنابراین در این مطالعه اقدام به شناسایی محققان، موسسه ها، دانشگاه ها و شرکت های فعال در زمینه های مختلف زیست فناوری همراه با زمینه های تحقیقاتی آنها گردید، تا با شناخت نقاط ضعف و قوت زیست فناوری استان زمینه ی اتخاذ تصمیم های هدفمند برای مسئولین استان و کشور فراهم گردد. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که بیش از 40% فعالیت های زیست فناوری استان در ارتباط با بخش کشاورزی، حدود 25% در حوزه جانوری و 35% نیز شامل سایر بخش ها می باشد. عمده فعالیت محققان در حوزه زیست فناوری کشاورزی در ارتباط با بررسی شرایط مختلف رشدی گیاه می باشد، همچنین مطالعه بر روی گیاهان دارویی، کشت بافت گیاهی، تولید گیاهان ترارریخته نیز از جمله فعالیت های بخش زیست فناوری گیاهی است. بررسی عوامل موثر در رشد دام ها، سلامت دام و محصولات دامی در بخش زیست فناوری جانوری و کلونینگ ژن های مفید و کنترل میکرواورگانیسم های بیماری زا عمده تحقیقات زیست فناوری میکروبی می باشد. بررسی، درمان، مطالعه ژنتیکی و تشخیص بیماری ها از طریق زیست فناوری پزشکی و در نهایت تولید فراورده های دارویی و استفاده از زیست فناوری در صنایع غذایی از فعالیت های انجام گرفته توسط محققان استان در زمینه های مختلف زیست فناوری می باشد. طبق نتایج حاصل تحقیقات انجام شده در زمینه های زیست فناوری محیط زیست و بخصوص صنعت در استان آذربایجان شرقی بسیار اندک است که نیازمند توجه جدی در این بخش می باشد.