گونه شناسی نقش مایه «خدای ایستاده بر حیوان» در تمدن های آسیای صغیر (هیتی) و باستانی بین النهرین (سومر، بابل و آشور)

این مقاله به گونه شناسی تطبیقی نقش مایه «خدای ایستاده بر حیوان» در هنرهای باستانی بین النهرین و آسیای صغیر می پردازد و توجه ویژه خود را به تمدن هیتی از آسیای صغیر و تمدن های سومر، بابل و آشور از بین النهرین معطوف کرده است. تحلیلیافته ها نشان می دهد که وجوه اشتراک صورت بندی این نقش در تمدن های مذکور عبارت اند از: 1- والامقام بودن خدایانی که این گونه تصویر شده اند؛ 2- استفاده از این نقش برای تسری دادن اعتبار خدایان به همسر و فرزندان؛ 3- نشان دادن ارتباط نمادین بین خدا و حیوانی که روی آن ایستاده است. وجوه افتراق نیز شامل این موارد می شود: 1- تکامل این نقش در آناتولی تحت تاثیر تمدن های همسایه بود، اما در نقوش بین النهرین تا حدود بسیار زیادی متکی بر دستاوردهای فرهنگی هنری آن منطقه بوده است؛ 2- با اینکه در هر دو تمدن خدایان طوفان، خورشید و ایزدبانوها این گونه تصویر شده اند، در بین النهرین خدای کتابت و در تمدن هیتی خدای محافظ به صورت ایستاده روی حیوان مجسم شده اند؛ 3- تنوع بیشتری از حیوانات انتخاب شده برای این نقش در بین النهرین وجود دارد؛ 4- در آسیای صغیر از حیوانات به صورت واقع گرایانه و در بین النهرین از حیوانات ترکیبی استفاده شده است.