برآورد اجزاء ردپای آب مجازی در تولید جو در مقیاس ملی و استانی

امنیت غذا، خشکسالی، حفظ محیط زیست و توسعه صنعتی، مدیریت کارآمدتر منابع آبی را ضروری کرده است. مفهوم ردپای آب مجازی از پتانسیل قابل توجهی برای کمک به بهبود مدیریت آب، به خصوص در بخش کشاورزی، برخوردار است. در این پژوهش، اجزاء ردپای آب در تولید جو در 15 استان منتخب که بیشترین تولید جو را در کشور به خود اختصاص می دهند، مورد بررسی قرار گرفت. این اجزاء شامل ردپای آب سبز (بارندگی موثر)، آبی (نیاز خالص آبیاری)، خاکستری (برای رقیق سازی آلاینده ها تا سطح حداکثر غلظت قابل قبول) و سفید (تلفات آبیاری) است. نتایج نشان می دهند مجموع ردپای آب در تولید محصول جو در سطح کشور برای دوره 1385-1390 (2005-2011)، در حدود 9172 میلیون مترمکعب در سال بوده که سهم آب سبز، آبی، خاکستری و سفید به ترتیب 37%، 19%، 17%و 27 درصد است. در حدود 44 درصد از مجموع ردپای آب در تولید جو، سهم آب خاکستری و سفید است که مقدار قابل توجهی محسوب می شود. در حدود 85 درصد از مجموع ردپای آب در تولید ملی جو، مربوط به 15 استان منتخب است. استان های خراسان، اصفهان و فارس به ترتیب با 2364، 518 و 498 میلیون مترمکعب در سال بیشترین ردپای آب در تولید جو در اراضی فاریاب کشور را دارا هستند. در بین 15 استان منتخب، متوسط مجموع ردپای آب در اراضی فاریاب در حدود 3209 میلیون مترمکعب بر تن است که سهم آب سبز، آبی، خاکستری و سفید به ترتیب در حدود 20%، 26%، 18%و 36% از مجموع ردپای آب در این اراضی است. در اراضی دیم نیز متوسط مجموع ردپای آب در حدود 2594 میلیون مترمکعب بر تن برآورد می شود که سهم آب سبز و خاکستری به ترتیب 89% و 11 % است.