الزامات اقتصادی مدیریت منابع آب

نماگرهای وضعیت منابع و مصارف آب در کشور بیانگر عدم تعادل بین عرضه و تقاضای آن است. سیگنال دهی نامناسب قیمت آب از ناکارایی بازار آب حکایت دارد. مطابق با ادبیات علم اقتصاد، ارزش گذاری نادقیق و عدم تبیین حقوق مالکیت آب از جمله مهم ترین عوامل پایین بودن کارایی بازار آب به حساب می آید. قیمت های پایین، حساسیت کم تقاضای آب نسبت به قیمت و نبود نهاده های جانشین منابع آبی مجموعه عواملی است که منجر به برداشت بی رویه از منابع آب در بخش های مصرفی، صنعتی و کشاورزی شده است. در این راستا بررسی ها حاکی از آن است که قیمت گذاری منابع آبی در ایران عمدتا مبتنی بر روش حسابداری بوده در صورتی که مطالعات صورت گرفته نشان می دهد که رویکرد قیمت گذاری آب در کشورهای توسعه یافته، نه تنها هزینه نهایی آب را در نظر می گیرد، بلکه در محاسبه قیمت آب به پارامترهایی دیگری که عمدتا متاثر از ارزش ذاتی آب نظیر ارزش میراثی و وجودی است، توجه ویژه دارند. مقاله حاضر با عطف توجه به مفاهیم ارزش، هزینه و قیمت گذاری آب بر اساس اصول اقتصادی، به تبیین ادبیات بازاریابی و قیمت گذاری دقیق منابع آب به عنوان دو استراتژی مهم اقتصاددانان در مدیریت منابع آب می پردازد. نتایج پژوهش حاضر بر تبیین دقیق حقوق مالکیت جهت ایجاد بازاریابی منابع آبی و احتساب پارامترهای مهم در قیمت گذاری مدرن منابع آبی در کشورهای توسعه یافته دلالت دارد و کاملا مشهود است که قیمت گذاری موجود آب در ایران به شیوه حسابداری در بلندمدت موجب اتلاف منابع آبی کشور شده و لذا لازم است که این رویکرد برای جلوگیری از هدر رفت منابع مورد تجدیدنظر قرار گیرد.