تاثیر بعضی عوامل محیطی بر ویژگی های رویشی، جوانه زنی بذر و مواد موثر کاکوتی کوهی (Ziziphora clinopodioides)

در پژوهش حاضر، رابطه بین ارتفاع از سطح دریا، ویژگی های اقلیمی و خاک به عنوان عوامل مهم و اثرگذار بر ویژگی های رویشی، جوانه‏زنی بذر و اسانس کاکوتی کوهی بررسی شد. به این منظور سه رویشگاه این گونه با ارتفاع‏های مختلف در استان‏های البرز و مازندران انتخاب شد. ویژگی های رویشی بوته های کاکوتی کوهی در 45 پلات استقراریافته در این سه رویشگاه، ثبت شد. بذر این گونه از سه رویشگاه، جمع آوری و قوه نامیه آنها تعیین شد. سه نمونه خاک از هر رویشگاه برداشت و بعضی از ویژگی های فیزیکی و شیمیایی اندازه‏گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین سه رویشگاه از نظر ویژگی های رویشی، ویژگی های خاک و ترکیب‏های اسانس مشترک، اختلاف معنی‏داری وجود دارد. بیشترین میزان قوه نامیه بذرهای این گونه از رویشگاه رینه با تیمار سرمادهی و خراش پوسته به ‏دست آمد. مهمترین عوامل محیطی اثرگذار بر ویژگی های رویشی و ترکیب‏های اسانس با استفاده از روش تجزیه مولفه های اصلی تعیین شد. نتایج نشان داد که دمای سالانه، حداقل مطلق دما، حداکثر دمای گرمترین ماه، تعداد روزهای یخبندان، ارتفاع از سطح دریا، هدایت الکتریکی، رطوبت اشباع، ماده آلی و بافت خاک بیشترین تاثیر را بر این ویژگی ها داشتند.