بررسی اثر ضد لیشمانیایی عصاره الکلی برگ های گیاه یونجه سیاه (Medicago lupulina) بر پروماستیگوت های انگل لیشمانیا ماژور (MRHO/IR/75/ER)در شرایط آزمایشگاهی به روش MTT و میکروسکوپی و تعیین ترکیبات موجود در آن به روشGC/MS

لیشمانیوز، مشکلات بهداشتی جهانی فراوانی به وجود آورده است. عوارض جانبی داروها، مقاومت دارویی و نبود واکسن موثر و مطمئن سبب توجه به ترکیبات جدید موثر گیاهی شده است.
گیاهان طبی سنتی مانند یونجه سیاه، می تواند یک منبع ارزشمند از عوامل دارویی جدید علیه لیشمانیوز باشد.
عصاره الکلی به روش ماسراسیون آماده شد. پروماستیگوت های لیشمانیا ماژور ابتدا در محیط کشت اشنایدر و در نهایت در فاز ثابت در محیط کشت RPMI- 1640 کشت داده شدند. سپس با استفاده از روشMTT (Methyl Thiazole Tetrazolium)، مقدار IC50 (Inhibitory Concentrations 50%)برای عصاره و گلوکانتیم تعیین شد. تست MTT برای هر نمونه، 3 بار تکرار شد.
IC50 برای عصاره الکلی برگ های یونجه سیاه علیه پروماستیگوت های لیشمانیا ماژور در شرایط آزمایشگاهی بعد از 24، 48 و 72 ساعت به ترتیب 165، 98 و 45 میکروگرم بر میلی لیتر و برای داروی گلوکانتیم نیز برابر با 27، 12 و 8 میکروگرم بر میلی لیتر به دست آمد. بین IC50 عصاره و داروی گلوکانتیم بعد از 24، 48 و 72 ساعت اختلاف معناداری وجود داشت (05/0 P<). تغییرات مرفولوژی پس از مواجه با گلوکانتیم و عصاره الکلی شامل چروکیدگی سلولی، گرد شدن، متراکم شدن سیتوپلاسم و کوچک تر شدن سلول ها بود. وجود آلکالوئیدها و فلاوونوئیدها نیز در عصاره الکلی به اثبات رسید.
با توجه به این که عصاره الکلی گیاه مورد آزمون دارای اثرات ضد لیشمانیایی قابل توجهی در شرایط آزمایشگاهی بود ولی لزوم انجام آزمایش های بیشتر برای ارزیابی اثر آن روی این انگل در مدل حیوانی نیز احساس می شود.