بررسی پارامترهای موثر بر نشست خاک های گچ دار

تحکیم پذیری و پایداری خاک متاثر از وجود املاح در خاک و به ویژه در ارتباط با رطوبت است و این موضوع یکی از مشکلات در احداث کانال های آبیاری و زهکشی است. در این پژوهش، تاثیر گچ طبیعی بر خصوصیات فیزیکی و نشست پذیری خاک رس بررسی شده است. به منظور تطابق بهتر نتایج آزمایش ها با شرایط بهره برداری، نمونه های خاک رس از منطقه دشت ارایض خوزستان (جنوب غرب ایران) با گچ طبیعی موجود در همان منطقه مخلوط و نمونه هایی با درصدهای مختلف گچ تهیه گردید. نمونه ها بر اساس ترکیب وزنی خاک و گچ طبیعی با نسبت های 1 ، 4 ، 10 و 15 درصد مخلوط و برای حصول اطمینان از میزان گچ در آنها، آزمایش شیمیایی استاندارد به کار گرفته شد. به منظور تعیین برخی ویژگی های عمومی خاک نیز آزمایش های شناسایی انجام گرفت. برای بررسی میزان انحلال، از آزمایش تحکیم استفاده شد؛ برای این کار، نمونه های آب خروجی حاصل از فرآیند تعویض آب مقطر در جام دستگاه تحکیم با دوره زمانی یک روزه، و تحت تنش های 25/0، 5/0، 1، 2، 4 و 8 کیلوگرم بر سانتی متر مربع، اندازه گیری ECبه مدت یک ماه دنبال شد. نتایج آزمایش ها نشان داد که با افزایش مقدار گچ، نشانه خمیری و وزن مخصوص خشک نمونه های خاک کاهش ولی میزان نفوذپذیری و نشست افزایش می یابد. از آنجا که در محاسبه میزان نشست خاک های گچ دار، علاوه بر میزان گچ، پارامترهایی مانند ضریب فشردگی حجمی و تنش موثر هم تاثیر گذارند، این عوامل نیز بررسی شدند و با در نظر گرفتن آنها رابطه ای تجربی بین فشار موثر تحکیم، درصد گچ و ضریب فشردگی پیشنهاد گردید.