بررسی ویژگی ها و افزایش تولید آمیلاز در سویه های جهش یافته باسیلوس لیکنیفورمیس بومی ایران

آمیلاز آنزیم هیدرولیزکننده نشاسته است که پیوندهای داخلی گلیکوزیدی در پلی ساکاریدها را هیدرولیز می کند. آمیلازها یکی از آنزیم های صنعتی مهم هستند که گستره وسیعی از کاربردها را دارا هستند؛ ازجمله تبدیل نشاسته به شربت قند، تولید سیکلودکسترین ها؛ همچنین این آنزیم ها در صنعت داروسازی و پزشکی کاربرد دارند.‏‏
مواد و روش‏‏ها: در این پژوهش، سویه باسیلوس لیکنیفورمیسگرمادوست و بومی که از چشمه آب گرم روستای قینرچه از توابع استان اردبیل جداسازی و خالص سازی شده بود در محیط نوترینت براث، در معرض پرتو ماوراءبنفش با طول موج 254 نانومتر و از فاصله 1متری به مدت 45 ثانیه در دستگاه هودلامینار قرار داده شد. کلیه سویه های جهش یافته جداسازی شده ازنظر تحمل دمایی و شوری، میزان تولید آمیلازو همچنین ازنظر مقاومت آنتی بیوتیکی با سویه والد مقایسه شدند.
از بین 70 نمونه جهش یافته جداسازی شده تنها دو سویه به نام هایB.L.2.M.1 و B.L.2.M.2توانستند میزان بیشتری آمیلاز نسبت به سویه والد تولید کنند. تفاوت در تولید آنزیم با تغییر در میزان رشد باکتری های جهش یافته همراه شد؛ به طوری که تمامی اختلاف های مشاهده شده ازنظر آماری در سطح 5درصد معنادار بودند. میزان تولید آنزیم در سویه B.L.2.M.1 در دمای 40 درجه سانتیگراد بعد از 72 ساعت 7/41درصد نسبت به سویه والد افزایش نشان داد. از طرف دیگر میزان تحمل دمایی و شوری در باکتری جهش یافته B.L.2.M.1 از سایر باکتری های مطالعه شده بیشتر ارزیابی شد.‏
بحث و نتیجه گیری: برآیند جهش های تصادفی ایجادشده در باکتری جهش یافته B.L.2.M.1سبب بروز فنوتیپ جدیدی شده است که افزایش میزان تولید آنزیم، افزایش سرعت رشد سلولی، افزایش مقاومت به دماهای بالاتر و افزایش تحمل شوری از مهم ترین آنها هستند. با توجه به ویژگی های مثبت و منحصربه فرد ایجادشده در جهش یافته ذکرشده، زمینه برای مطالعات تکمیلی به منظورتولید و بهینه سازی آنزیم آمیلاز مقاوم به حرارت فراهم شده است.