تحلیل دینامیکی جمعیت و پیامدهای اقتصادی آن با استفاده از رویکرد سیستمی

گذار جمعیتی یک تحول جمعیتی بنیادین و فراگیر بوده و تجربه ای اجتناب ناپذیر برای همه ی کشورهای دنیا است. اغلب به دلیل ناهماهنگی زمانی گذار جمعیتی با گذار اقتصادی و اجتماعی و عدم اتخاذ سیاست های اقتصادی اجتماعی متناسب با آن، در بسیاری از کشورها، مسائلی بروز خواهد کرد که در صورت عدم چاره اندیشی، مسائل اقتصادی و اجتماعی حادی را در پی خواهد داشت. هدف از انجام مطالعه ی حاضر، تحلیل دینامیکی تحولات جمعیتی و پیامدهای اقتصادی آن با استفاده از تفکر سیستمی می باشد. در این مطالعه تلاش شده است تا با ارائه ی مدلی، کاربرد تفکر سیستمی و مدل سازی سیستم‏های پویا، به تجزیه و تحلیل ابعاد اقتصادی تحولات جمعیتی پرداخته شود. به منظور شناسایی متغیرهای مهم جمعیت شناختی و پیامدهای آنها، از روش تحلیل محتوای 201 مقاله که در بازه ی زمانی 2005 تا 2014 در مجله ی Population Studies، به عنوان یکی از مجلات معتبر جمعیتی، منتشر شده اند، استفاده شده است. تحلیل سیستم‏های پویا یکی از تکنیک هایی است که امکان مدل سازی سیستم های پیچیده و غیرخطی را فراهم می آورد. لذا، از یک مدل دینامیکی نیز برای نشان دادن روابط علی میان عوامل شناسایی شده بهره گرفته شده است. نتایج نشان می دهد که میزان زاد و ولد، میزان مرگ و میر، مهاجرت، سالمندی جمعیت، نرخ باروری، شهرنشینی و امید به زندگی نقش مهمی در پیش بینی برخی از متغیرهای اقتصادی همچون نیروی کار، اشتغال، تولید ناخالص داخلی، درآمد سرانه، مصرف، مالیات، پس انداز و بودجه ایفا می‏کنند.