ارزیابی اثرات پماد کورکومین بر درماتیت تماسی القا شده به وسیله دی نیترو کلرو بنزن در مدل موش سوری

یکی از عوارض پس از جراحی، ابتلا به درماتیت تماسی در اثر عوامل مختلفی همچون محلول‏های اسکراب، نخ‏های بخیه، بانداژ و حتی دستکش جراحی است. درمان رایج این معضل استفاده از داروهای کورتیکوستروئیدی است که پیامدهای ناخواسته‏ای را به دنبال دارد. کورکومین که ماده موثره موجود در زردچوبه است، اثرات ضد التهابی شناخته شده‏ای دارد. بنابراین، در مطالعه حاضر اثرات این ماده بر درماتیت تماسی تجربی مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روش‏ها: در این مطالعه از بیست سر موش سوری نر نژاد بالب/سی استفاده شد. موش‏ها به چهار گروه پنج قطعه‏ای تقسیم گردیدند. در گروه های کنترل منفی، کنترل مثبت و تیمار با استفاده از ماده دی نیترو کلرو بنزن نخست حساسیت‏زایی در پوست قسمت پشتی حیوانات ایجاد شده در مرحله بعدی درماتیت تماسی در لاله گوش القا گردید. در گروه تیمار و کنترل مثبت به ترتیب از پماد حاوی کورکومین و بتامتازون به صورت موضعی به مدت یک هفته استفاده شد. در گروه های کنترل منفی و شم نیز از وازلین به عنوان حامل پماد استفاده گردید. ضخامت لاله گوش در طی دوره آزمایش اندازه‏گیری شد. موش‏ها پس از اتمام دوره تیمار آسان‏کشی شده و نمونه های گوش پس از تثبیت و تهیه مقاطع میکروسکوپی، به روش هماتوکسیلین-ائوزین رنگ‏آمیزی گردیدند.
یافته های پژوهش: نتایج ماکروسکوپیک نشانگر آن بود که در هر سه گروه کنترل منفی، کنترل مثبت و تیمار درماتیت در گوش ایجاد شد. تفاوت برهمکنش روز و گروه در روزهای 22 و 30 از نظر آماری معنادار (p<0.05) بود. مقایسه نتایج در هر گروه به صورت مجزا نیز همین امر را نشان داد. آنالیز آماری داده های هیستوپاتولوژی نشان داد که تفاوت در مورد ادم، شدت التهاب، و ضخامت اپیدرم در گروه شم نسبت به گروه کنترل منفی معنا‏دار بود. مقایسه گروه شم با گروه کنترل مثبت نشان داد که تفاوت در میزان التهاب معنا‏دار بوده و در فاکتورهای ادم و ضخامت اپیدرم معنا‏دار نیست. مقایسه گروه تیمار با گروه شم نشان داد که تفاوت در ادم در این گروه ها معنا‏دار نیست، لیکن شدت التهاب و ضخامت اپیدرم تفاوت آماری معنا‏داری با هم داشتند. مقایسه بین گروه های تیمار و کنترل منفی نیز همین نتایج را نشان داد.
بحث و نتیجه ‏گیری: با توجه به یافته های این مطالعه می‏توان نتیجه گیری کرد که استفاده موضعی از پماد حاوی کورکومین در موش‏های مبتلا به درماتیت تماسی آلرژیک می‏تواند التهاب، ادم و ضخیم‏شدگی اپیدرم پوست را به میزان قابل ملاحظه‏ای کاهش دهد، که این اثرات قابل مقایسه با اثرات درمانی داروهای کورتیکوستروئیدی موضعی می‏باشند.