آلیات الإثراء الدلالی فی الرموز الشعریه لصلاح عبد الصبور و حسین منزوی (دراسه مقارنه)

شیوه هایی که شاعر جهت نقل مفاهیم و تاثیرگذاری به جای تعبیر مستقیم و بی پرده به کار می برد، خواننده را از جنبه ظاهری و سطحی قصیده به مفاهیم و دلالت های پنهان در فراسوی متن سوق می دهد و بدین ترتیب به کامل کردن آنچه در توان بیان مستقیم واژگان نیست، می پردازد؛ از جمله این تکنیک ها و ابزارها به کارگیری نماد و رمز است که باعث غنای بیشتر متون شعری می گردد. حسین منزوی و صلاح عبد الصبور از شاعران بزرگ ایران و مصر، روش های جدید و موثری را در توجیه افکار و بیان دیدگاه ها و نیز غنای بیشتر متن به کار برده اند. قصاید این دو شاعر، از دلالت های نمادین شخصیت های تاریخی از جمله «رستم» ، «سهراب» ، «سندباد» و «حلاج» و پیامبران همچون حضرت عیسی (ع) و موسی (ع) بهره جسته است؛ افزون بر این، قدرت تاثیرگذاری شب به عنوان یک نماد طبیعی در غنا بخشیدن به عاطفه حزن و همچنین، نقشی که رنگ ها در این زمینه ایفا می کنند، از نظر دو شاعر پنهان نمانده است. این مقاله به بررسی تطبیقی ابزارهای غنی سازی حزن با استناد به دیوان های متعدد دو شاعر می پردازد. از جمله نتایج آشکاری که در این پژوهش بدان دست یافته ایم؛ این است که عاطفه حزن و اندوه در شعر هر دو شاعر، نمودی بارز و آشکار دارد؛ با این تفاوت که حزن و اندوه منزوی بیشتر شخصی و درونی است، حال آنکه اندوه عبد الصبور برگرفته از عوامل سیاسی – اجتماعی است؛ همچنین، منزوی، شخصیتی بدبین از خود به نمایش گذاشته در حالی که عبد الصبور، شاعری خوش بین به نظر می رسد.