گفتاری در نقد و بررسی نظریه حقوقی «عمل به ظاهر»

اگرچه، استناد به واقعیت امور، همواره به عنوان یک اصل در نظام معاملات، منشا اثر و مورد توجه بوده است، گاه این اصل به نحو ناعادلانه ای با حقوق افراد در تقابل قرار می گیرد؛ افرادی که با ناآگاهی از واقع امر و با اعتماد به وضعیت ظاهری امور، در معامله ای داخل شده اند و سپس با کشف واقعیت، حقوق ایشان به صورت غیرمنصفانه ای در معرض تضییع قرار گرفته است. نظریه «عمل به ظاهر» به عنوان راهکاری در راستای جبران این وضعیت و حمایت از حسن نیت افراد و استحکام معاملات در حقوق برخی کشورها، پا به عرصه وجود نهاد. با وجود نفوذ این نظریه در لایه هایی از حقوق ایران، به نظر می رسد که بهره گیری از ظرفیت های حقوق بومی چون اصالت الظهور، «غرور» و «لاضرر»، ما را از عاریه گرفتن این تاسیس حقوقی بی نیاز ساخته است و می تواند راه را برای ایجاد سازوکاری بومی در راستای تحقق هدف مذکور، هموار سازد.