توسعه مدل پیش بینی وقوع خشکسالی؛ مطالعه موردی شهرستان آبیک استان قزوین

بهره برداری بهینه از سیستم های منابع آب درکشور، مستلزم ارتقاء دقت پیش بینی و برآورد زمان وقوع خشکسالی است. یکی از مهم ترین مسائل در پایش و پیش بینی خشکسالی انتخاب شاخص متناسب با منطقه است. در این تحقیق ضمن محاسبه دو شاخص SPI و CZI در دو مقیاس زمانی کوتاه مدت و میان مدت با استفاده از مقادیر بارندگی دو ایستگاه بارانسجی با طول دوره آماری 43 ساله (1351-1394) در شهرستان آبیک، اقدام به پیش بینی خشکسالی با استفاده از شبکه عصبی چندگامه مستقیم در شش ماه بعد گردید. جهت بررسی میزان توافق طبقات کیفی بین مقادیر پیش بینی شده با مقادیر مشاهده شده از آماره کاپا- کوهن استفاده گردید. نتایج حاصل از استفاده ی این شبکه، نشان از کارایی قابل قبول آن در پیش بینی چند ماه بعد خشکسالی هواشناسی داشت. همچنین آماره کاپا-کوهن نشان داد، با افزایش گام پیش بینی از میزان تشابه بین مقادیر پیش بینی و مشاهده ای در طبقات کیفی خشکسالی در دو شاخص مذکور کاسته شده و با افزایش مقیاس زمانی از 3 به 9 ماهه، میزان تشابه افزایش می یابد. نتایج حاصل از پیش بینی نشان داد که ایستگاه زیاران بواسطه قرارگیری در مرکزثقل حوزه، کارایی مناسبی دارد، لذا انتخاب مناسب ایستگاه در مباحث مربوط به پیش بینی کمک شایانی به بهبود عملکرد مدل ها می نماید. در نهایت نتایج این تحقیق می تواند در پیش بینی زمان وقوع خشکسالی حداقل برای 6 ماه آینده مفید بوده و کمک شایانی به مدیران در بخش برنامه ریزی کلان آب و منابع آبی در کشور نماید.