ساخت نانو و میکرو رس های آلی بنتونیت با استفاده از سورفکتانت کاتیونی هگزا دسیل تری متیل آمونیوم بروماید و بررسی راندمان جذب و رهاسازی نیترات توسط آنها در محیط های آبی

رس های آلی کانی های رسی طبیعی هستند که با مواد پلیمری، اصلاح شده و برای اهداف خاصی استفاده می شوند. این تبادل باعث بازماندن دائم لایه های رس و ایجاد تخلخل بیشتر و افزایش سطح بین لایه ها جهت تبادل می شوند. این مطالعه به منظور بررسی راندمان جذب و رهاسازی نیترات توسط رس بنتونیت ایرانی (اراک) اصلاح شده با سورفکتانت کاتیونی هگزا دی سیل تری متیل آمونیوم بروماید (HDTMA-Br) در دو اندازه میکرو و نانومتر و در دو سطح سورفکتانت 100 و 200 درصد گنجایش تبادل کاتیونی، در سطوح 0، 3، 6، 9، 14، 20، 30 و 40 میلی مولار نیترات و رهاسازی در دو غلظت 6 و 20 میلی مولار نیترات در زمان های 15، 30، 45 دقیقه و 1، 2، 8 و 16 ساعت به صورت طرح فاکتوریل در قالب طرح پایه ی کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که نانو ذرات بنتونیت آلی قادر هستند در سطح سورفکتانت 200 درصد CEC، محلول های آبی آلوده به نیترات در غلظت های 3، 6، 9، 14، 20، 30 و 40 میلی مولار را با راندمان به ترتیب، 96، 94، 91، 90، 84، 76 و 68 درصد، جذب و پالایش نمایند در حالی که این راندمان برای میکرو بنتونیت های آلی به ترتیب، 87، 92، 89، 86، 74، 80 و 68 درصد می باشد. سطح سورفکتانت 200 درصد CEC در هر دو ذره نانو و میکرو بنتونیت آلی، راندمان بسیار بهتری را نسبت به سطح سورفکتانت 100 درصد CEC، دارا می باشد. نتایج نشان داد که سطح غلظت سورفکتانت دارای اختلاف معنی داری (01/0 p≤) در جذب و رهاسازی نیترات است در حالی که اندازه ذرات اختلاف معنی داری (01/0 p≤) نداشتند، اما نانو بنتونیت آلی در سطح سورفکتانت 200 درصد گنجایش تبادل کاتیونی و غلظت های اولیه کم نیترات دارای بالاترین راندمان جذب (96 درصد) و حداقل رهاسازی (7/3 درصد) می باشند.