گفتمان ذهنی - جغرافیایی در اولیس جیمز جویس: معماری ذهنی-کلامی دوبلین

شهر، به مثابه نظامی فعال، نقشه ادبی خودآگاه کلان شهر و مکان فرهنگی، فضای معینی است که زندگی روزانه انسان را دستخوش تغییر وتحول می کند. امروزه شهرها نه تنها فراتر از مرزهای جغرافیایی شناخته شده پیش می روند، بلکه بیشتر به صورت ذهنی-کلامی طراحی می شوند. این مقاله بر روی شهر دوبلین جیمز جویس (1941-1882)، به مثابه تجسمی از اجزاء معماری ذهنی زبان در رمان اولیس (1922)، تمرکز کرده، و مشخص می کند که چگونه جویس تصویری هنرمندانه و زیبایی شناسانه از شهر، مکان های دولتی و خصوصی، خیابان ها، رستوران ها، کافه ها، بیمارستان ها، و به طور کلی تفکرات و سنت های شهروندانش را ارائه می دهد. به استناد جغرافیای-ذهنی و الگوی جغرافیای کلان شهری از دیدگاه نظریات مرلین کاورلی، این مقاله به بحث درباره نقشه ادبی و کلامی شهر دوبلین می پردازد. جویس آمیزه ای از تصاویر افراد، شهروندان، جامعه و زندگی شهری آنان را با تصاویر ذهنی، و نمادهای معماری، به خصوص معماری واقعی شهر بر اساس تجربیات شخصیت های قصه اش از جمله لئوپولد بلوم، استیفن ددالوس و مالی بلوم را ارائه می کند. از یک سو جغرافیای معین طبقات اجتماعی در دوبلین از طریق پراکندگی انواع خانه ها و ساکنین اش هم به آنها شکل می دهد و هم توسط آنها شکل می پذیرد، سپس معماری خانه ها و خیابان ها و نقشه معماری ذهنی افرادی که در این خانه ها سکونت دارند با هم وارد ارتباطی دو سویه می شوند که از هم غیر قابل تفکیک هستند. از سوی دیگر جغرافیای ذهنی آنان هنگامی که مشغول پرسه زنی یا قدم زنی در خیابان های مختلف دوبلین هستند، مورد بررسی قرار می گیرد. آنچه که جویس در رمان اولیس ارائه می کند، لایه های معماری بیرونی مکان ها، به خصوص برج مارتلو، و لایه های درونی آنها شامل لایه های فرهنگی، هنری، اجتماعی-سیاسی و درون ذهنی شخصیت های رمان از طریق گفتمان ذهنی-جغرافیایی است. این دانش حاصل پرسه زنی و بیداری شخصیت ها در خیابان های دوبلین است. در واقع مکان به هر خواننده ای این فرصت را می دهد تا تاریخ شهرو ساکنین آن را درک کند.