ساختار سیاسی افغانستان، رئیس جمهور و رئیس اجرایی

نظام حکومتی افغانستان در تاریخ سیاسی خود همواره نظامی ناپایدار و بی ثبات بوده است. در طول شکل گیری کشور افغانستان، پشتون ها همواره بر کشور حکم رانده و قدرت در دست پشتون ها (شاخه درانی ها، غلزایی ها، بارکزی ها و...) متمرکز بوده است؛ اما تحولات چهار دهه اخیر افغانستان به ویژه پس از شکست ارتش سرخ شوروی در افغانستان و شکل گیری دولت مجاهدین اسلامی موجب شد سایر اقوام (تاجیک، هزاره و ازبک) در کنار قوم پشتون در ساختار قدرت مشارکت داشته باشند. شاید یکی از دلایل اصلی شکل گیری طالبان به این امر مرتبط باشد که پشتون ها به دلیل حضور 250 ساله خود در قدرت، راضی به حضور سایر قومیت ها در قدرت نبودند و به همین دلیل هم نظام های سیاسی در افغانستان عموما ناپایدار، شکننده و ضعیف هستند؛ به ویژه که افغانستان جزو معدود کشورهایی است که نظام های سیاسی مختلفی را از نظام پادشاهی، جمهوری سلطنتی و نظام کمونیستی گرفته تا دولت مجاهدین اسلامی، امارت اسلامی طالبان و نظام سکولار لیبرال غربی تجربه کرده است.
با توجه به این که نظام ریاستی نتوانست زمینه ثبات سیاسی را در افغانستان به وجود بیاورد و اختلافات قومی و جناحی تشدید شد، برخی تغییر نظام سیاسی برای ایجاد توازن در ساختار قدرت به نحوی که همه اقوام در قدرت مشارکت داشته باشند را ضروری می دانند؛ به ویژه که پست های حکومتی و کارگزاران نهادهای قدرت نه بر اساس شایستگی، بلکه بر پایه تقسیم قدرت بین دو جناح و عبور از بحران صورت گرفت.