ایران و مساله هرات و قندهار در دوره قاجار (طی سال های 1856-1794 م.)

با روی کار آمدن قاجارها بر مسند قدرت، تعاملات و منازعات ایران با افغانستان وارد مرحله جدیدی شد. این پژوهش به بررسی چرائی تمرکز، توجه و نوع نگاه پادشاهان قاجار به افغانستان با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی پرداخته است. می توان گفت که پادشاهان قاجار از آغاز زمامداری توجه ویژه ای به افغانستان داشتند. پژوهش حاضر به بررسی علل آن اختصاص دارد. یافته ها نشان می دهد که تا زمان جدایی افغانستان از ایران، دولت قاجاریه با سه انگیزه به آن منطقه توجه داشت: 1) نگاه سیاسی حاصل از کوشش برای احیاء امپراتوری صفویه با هدف کسب اقتدار و مشروعیت سیاسی؛ 2) نگاه مذهبی- فرهنگی برای دفاع از مسلمانان و به ویژه شیعیان در برابر امیران ستمگر افغانستان با هدف کسب اقتدار و مشروعیت مذهبی؛ 3) نگاه امنیتی به سبب تهدیدهای قبایل افغان برای جداییطلبی از ایران با هدف حفظ وحدت قلمرو سرزمینی ایران.