بررسی اثرات روشنایی در عملکرد روانی و شناختی انسان - یک مطالعه مروری ساختار یافته

روشنایی بسیاری از عملکردهای غیربصری از قبیل ریتم سیرکادین، هوشیاری، دمای مرکزی بدن، ترشح هورمون ها و خواب را تحت تاثیر قرار می دهد. لذا هدف مطالعه حاضر بررسی اثرات روشنایی در عملکرد روانی و شناختی در قالب یک مطالعه مروری ساختار یافته بود.
به منظور دسترسی به مقالات جستجو از پایگاه های اطلاعاتی شامل ISI Web of Knowledge، Scopus، ‍PubMed و Science Direct انجام شد. این جستجو با استفاده از کلید واژه های «Lighting» و «Illumination» با «Cognitive Performance»، «Mental Performance»، Memory«»، «Attention»، «Concentration» بر اساس عنوان، کلید واژه و چکیده مقالات منتشر شده در پایگاه های اطلاعاتی مذکور از سال 2010 تا 2016 صورت گرفت.
روشنایی در سه حیطه روانشناختی (شامل آسایش دیداری، ادراک بصری، تشخیص رنگ، شناسایی نمادها، توجه، حافظه کاری، یادگیری، زمان واکنش و عملکرد مغزی)، حیطه بیولوژیکی (شامل هوشیاری، خلق و خوی، شادابی و نشاط، احساس ذهنی، انگیزش و رفاه و کیفیت خواب) و حیطه بار روانی (میزان بار کاری، تنش روانی، خستگی ذهنی) بر عملکرد شناختی انسان اثرگذار است. بهترین نور در تنظیم فرآیندهای روانی، بیولوژیکی (ریتم سیرکادین) و شناختی، نور روز روشن و درخشان در ساعات صبح با طول موج کوتاه (طول موج 480-420 نانومتر) و شدت بالا (1000 لوکس)است.
طراحی روشنایی باید به گونه ای صورت بگیرد که علاوه بر آسایش و نیازهای بصری، بتواند نیازهای غیر بصری و شناختی از قبیل توجه، هوشیاری، خلق و خو، کیفیت مناسب خواب و کاهش خستگی ذهنی و در نهایت رفاه را نیز تامین نماید.