محیط زمین ساختی ماگمای گرانیتوییدهای نوع A و نفوذی های مافیک سیاه باز (شمال باختری خوی)

رخنمون‏‏ های گرانیتی-گابرویی-آپینیتی سیاه‏‏ باز (شمال‏‏ باختری خوی) از مجموعه‏‏ های آذرین مربوط به پایان اردوویسین-آغاز پرمین هستند. این مجموعه بخشی از شمال پهنه سنندج-سیرجان است. هم زمانی فعالیت مذاب‏‏ های مافیک (گابرویی-آپینیتی) و فلسیک (گرانیتی) نشان می‏‏ دهد که مذاب‏‏ های مافیک آب دار، در هنگام یا پس از تزریق به پوسته، توانسته‏‏ اند با مذاب‏‏ های فلسیک برخاسته از قاعده پوسته‏‏ ای، آمیخته شوند. در پی جدایش بلوری در آشیانه‏‏ های ماگمایی مذاب‏‏ های مافیک آب دار، سنگ‏‏ های گابرویی و مافیک آپینیتی با نزدیک به 25 تا 60 درصد مودال آمفیبول پدید آمده اند. مذاب‏‏ های فلسیکی هم توانسته‏‏ اند سنگ‏‏ های گرانیتی نوع A را پدید آورند. بررسی‏‏ های کانی‏‏ شناسی و زمین شیمیایی و همچنین، پهنه زمین ساختی نشان می‏‏ دهند که در زمانی میان پایان اردوویسین-آغاز پرمین، در پی فرورانش پالئوتتیس به زیر یک جزیره کمانی (سیاه‏‏ باز) در شمال‏‏ باختری ایران مرکزی، همه طیف‏‏ های سنگی پدید آمده‏‏ اند. حضور سیال های فرورانشی، مذاب‏‏ های مافیک آب دار را در گوه گوشته‏‏ ای ساخته اند و پس از انتقال به قاعده جزیره کمانی، مذاب‏‏ های فلسیک نوع A در پی ذوب بخشی این بخش پدید آمده‏‏ اند. جریان همرفتی در گوه گوشته‏‏ ای بالای پهنه فرورانش، یک محیط کششی را در این پهنه (پهنه کششی در حاشیه فعال) پدید آورده است؛ ازاین رو، شرایط برای پیدایش مذاب‏‏ های فلسیک A فراهم شده است.