تاثیر سویه های باکتری Bacillus cereus بر جذب پتاسیم و آهن توسط یونجه از بسترهای حاوی موسکویت و فلوگوپیت

ریزجانداران مفید خاک از عوامل بیولوژیک مهم جهت بهبود جذب عناصر غذایی ضروری توسط گیاه می باشند. ریزجانداران با مکانیسم های متعددی باعث آزادسازی عناصر غذایی از کانی های خاک می شوند. استفاده از باکتری های محرک رشدگیاه (PGPBs) جهت نیل به اهداف کشاورزی پایدار در دهه های اخیر افزایش چشمگیری یافته است. این پژوهش به منظور بررسی اثر دو سویه باکتری cereus Bacillus بر میزان جذب عناصر پتاسیم و آهن توسط یونجه از بسترهای حاوی کانی های میکایی (موسکویت و فلوگوپیت) انجام شد.
مواد و آزمایش گلخانه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل چهار سطح محلول غذایی (کامل، بدون آهن و پتاسیم، با آهن و بدون پتاسیم و بدون آهن و با پتاسیم)، نوع کانی های پتاسیم دار (فلوگوپیت و موسکویت) و سویه باکتری (PTCC 1247، PTCC 1665 و عدم تلقیح ) بود. گیاهان مورد مطالعه در طی دوره رشد با چهار نوع محلول غذایی آبیاری شدند، 150 روز پس از کاشت، گیاهان برداشت و غلظت پتاسیم و آهن اندام هوایی و ریشه به ترتیب با دستگاه شعله سنج و جذب اتمی اندازه گیری شد.
نتایج نشان داد که حضور سویه های باکتری باعث افزایش وزن خشک اندام هوایی و ریشه گیاهان و همچنین افزایش جذب پتاسیم و آهن در بسترهای مورد مطالعه شد. بیشترین مقدار جذب پتاسیم (66/352 میلی گرم در گلدان) شاخساره در گیاهان کشت شده در بسترهای حاوی فلوگوپیت و موسکویت و تغذیه شده با دو محلول غذایی کامل و دارای پتاسیم و بدون آهن مشاهده گردید. بیشنرین مقدار جذب پتاسیم ریشه (43/79 میلی گرم در گلدان) در بستر حاوی فلوگوپیت تلقیح شده با سویه PTCC 1247 و تغذیه شده با محلول غذایی با پتاسیم و بدون آهن مشاهده شد. میزان جذب آهن در ریشه گیاهان به طور قابل توجهی بیشتر از اندام هوایی آنها بود. غلظت آهن در ریشه گیاهان کشت شده در بستر فلوگوپیت بالاتر از موسکویت بود. تلقیح گیاه با سویه های باکتری موجب افزایش میزان جذب آهن در ریشه های تلقیح شده نسبت به انواع فاقد تلقیح شد .نتایج بدست آمده نشان داد که میزان جذب آهن در گیاهان رشد یافته در بسترهای حاوی فلوگوپیت بیشتر از بسترهای حاوی مسکویت بود. مقدار جذب عناصر پتاسیم و آهن گیاهان کشت شده در بسترهای حاوی موسکویت با توجه به نوع تیمار محلول غذایی متغیر بود، بیشترین مقدار جذب پتاسیم و آهن برای گیاهان کشت شده در بسترهای حاوی مسکویت، در محلول غذایی کامل مشاهده گردید.
حضور باکتری ها در ریزوسفر گیاهان می تواند باعث آزادسازی عناصر غذایی از کانی های خاک شده و در نتیجه موجب بهبود رشد و عملکرد گیاه می شود. همچنین استفاده بهینه از گونه های مفید باکتری می تواند باعت کاهش استفاده از کودهای شیمیایی در شرایط گلخانه ای شود.