مدیریت منابع آب در سد تبارک آباد قوچان: کاربرد چندجمله ای های متعامد برای حل مسائل برنامه ریزی تصادفی پویا

: عدم استفاده کارآمد از آب به عنوان یک نهاده تولید باعث شده است که مقدار قابل توجهی از این نهاده که با هزینه های زیاد تامین و استحصال شده، هدر رود. اغلب استان های کشور چندین دهه است که با بحران آب روبه رو هستند. علائم بحران آب از اوایل دهه 1 3 5 0 در بعضی از دشت های استان خراسان نیز مشاهده شد و در دهه اخیر به دلیل عدم مدیریت صحیح منابع آب، این بحران تشدید شده است. ازاین رو، پژوهش حاضر با رویکردی پویا، به بررسی مدیریت منابع آب در سد تبارک آباد شهرستان قوچان می پردازد.
در این پژوهش از یک روش آسان کاربرد برای حل مسائل برنامه ریزی پویای تصادفی در نرم افزار Gams استفاده شده است. این روش با استفاده از چندجمله ای های متعامد، که برای حل مسائل تقریب مفید هستند، و با استفاده از تکرار محاسبات در افق بی نهایت، به ویژگی های یک چندجمله ای استاندارد همگرا خواهد شد. این روش با استفاده از نمونه موردی سد تبارک آباد قوچان شرح داده شده است. برای این منظور، داده های مربوط به سد تبارک آباد، برای سال های 1395-1386 از طریق سامانه ملی اطلاعاتی سدهای کشور جمع آوری شد. همچنین، داده های مربوط به تخمین تابع تقاضای آب کشاورزی در شهرستان قوچان، از طریق پرسش نامه هزینه تولید سازمان جهاد کشاورزی به دست آمد.
بر اساس نتایج به دست آمده و با مقایسه مقادیر واقعی و شبیه سازی شده برای مخزن سد (متغیر حالت) و رهاسازی آب (متغیر کنترل) ، مشخص می شود که شبیه سازی های انجام شده با روش چندجمله ای متعامد چی بی شف، با تقریب مناسبی انجام شده است. درنهایت بر اساس نتایج، ارزش حال خالص آب تخصیصی به کشاورزی در سد تبارک آباد در دوره موردبررسی برابر با 1471205 ریال بوده و آب تخصیصی نیز معادل 745/24 میلیون مترمکعب در سال اندازه گیری شده است.