بررسی میزان آلودگی شیرهای خام به آفلاتوکسین M1 در شهرستان خوی

آفلاتوکسین ها متابولیت های سمی قارچ ها هستند که توسط گونه های مختلف آسپرژیلوس تولید می شوند. این سموم در ایجاد بیماری هایی از قبیل سرطان کبد، هپاتیت مزمن و سیروز نقش بسیار مهمی دارند. هدف از این مطالعه تعیین میزان آفلاتوکسین M1 در شیر خام جمع آوری شده و بررسی وجود قارچ های مولد آن در خوراک دام شهرستان خوی می باشد. در یک مطالعه توصیفی- تحلیلی از شیرهای خام جمع آوری شده مناطق مختلف شهرستان خوی به طور تصادفی چند نمونه در فاصله زمانی نیمه دوم فصل تابستان تا نیمه اول فصل زمستان انتخاب گردید. بعد از سانتریفوژ کردن نمونه ها بخش فوقانی شیر سانتریفوژ شده که شامل چربی های شیر بود خارج و کنار گذاشته شد و بخش پائینی شیر سانتریفوژ شده که فاقد چربی بود، با روش الایزا و با کیت مخصوص ساخت شرکت R-biopharm، آنالیز و مقدار آفلاتوکسین آن ها تعیین شد. نتایج این تحقیق نشان داد از 133 نمونه شیر خام که در نیمه دوم فصل تابستان (ماه های مرداد و شهریور) و نیمه اول فصل زمستان (ماه های مهر، آبان و آذر) در سال 1394 نمونه برداری شده و به روش الایزا مورد آزمایش قرار گرفته اند، 06/51 درصد نمونه ها در نیمه دوم فصل تابستان با محدوده صفر تا 0/8 میکروگرم بر لیتر آلوده به آفلاتوکسین M1 بودند و در 51/45 درصد از نمونه های آلوده میزان میانگین آفلاتوکسین بیش از استاندارد اروپا (05/0 میکروگرم بر لیتر) بود. همچنین 32/52 درصد نمونه ها در نیمه اول فصل زمستان با محدوده 5/0 تا 0/8 میکروگرم بر لیتر به آفلاتوکسین M1 آلوده بوده و در 47/60 درصد از نمونه های آلوده میزان میانگین آفلاتوکسین بیش از استاندارد اروپا (05/0 میکروگرم بر لیتر) بود. گونه های (R. stolonifer) Rhizopus stoloniferوAspergillus flavus (A. flavus) و A. clavatus) Aspergillus clavatus) به طور مشترک در همه گاوداری های مورد مطالعه بر روی خوراک‏های دام یافت شد. حضور آفلاتوکسین در لبنیات یک مشکل بسیار جدی و مهم برای سلامت عمومی است، مخصوصا نوزادان و کودکان که بیشترین مصرف کننده این محصولات بشمار می روند. برای کاهش میزان آفلاتوکسین در شیر، کنترل تغذیه دام های شیرده که به نوعی از شیر آن ها استفاده می شود از لحاظ آلودگی به آفلاتوکسین M1 باید مورد توجه قرار گیرد.