مدل سازی شدت خطرپذیری عابران پیاده بر اساس رتبه بندی شاخص ترکیبی: زمان تا تصادف و سرعت وسیله نقلیه نزدیک شونده (نمونه موردی: شهر قزوین)

هنگامی که یک عابرپیاده قصد عبور از خیابان را دارد، تعامل او با وسایل نقلیه موتوری اجتناب ناپذیر است. عابرین پیاده ممکن است با قضاوت نادرست درمورد زمان تا تصادف انتخاب شده و سرعت وسیله نقلیه نزدیک شونده در معرض حوادث قرار بگیرند. از این رو هدف در این پژوهش شناسایی پارامترهای موثر بر شدت ریسک عابرین پیاده بر اساس رتبه بندی شاخص ترکیبی زمان تا تصادف انتخاب شده و سرعت وسیله نقلیه نزدیک شونده در خط هنگام عبور از گذرگاه های عرضی در معابر شهری است. بدین منظور، زمان تا تصادف و سرعت وسیله نقلیه انتخاب شده برای 800 عابرپیاده با استفاده از روش فیلم برداری در هر خط عبور در شهر قزوین برداشت شد و ترکیب بحرانی این دو پارامتر به عنوان شاخص خطر در نظر گرفته شد. پس از رتبه بندی شدت خطر عابرین پیاده از مدل لوجیترتبه ای برای مدل سازی استفاده شد. جمع بندی نتایج این پژوهش نشان می دهد که متوسط زمان تا تصادف انتخاب شده توسط عابران پیاده مرد (9/5 ثانیه) کمتر از عابران پیاده زن (6/6 ثانیه) است اما متوسط سرعت وسیله نقلیه نزدیک شونده انتخاب شده توسط آنها (25 کیلومتر بر ساعت) برای هر دو جنسیت یکسان است. همچنین سرعت وسایل نقلیه نزدیک شونده به عنوان مهم ترین معیار در اولویت بندی شدت ریسک عابرین شناسایی شد. بیش از 70 درصد از عابرین در زمان نزدیک شدن وسایل نقلیه با سرعت 40 کیلومتر بر ساعت، اقدام به عبور پرخطر کردند. پارامترهایی مانند جنسیت، همراه داشتن، سرعت عابرپیاده، استفاده از تلفن همراه یا موسیقی، سرعت وسیله نقلیه نزدیک شونده و زمان تا تصادف بر خطر پذیری عابرین پیاده نقش به سزایی دارد. تجزیه و تحلیل الاستیسیته نشان داد که متغیر سرعت وسیله نقلیه نزدیک شونده در خط تاثیرگذارترین متغیر در خطرپذیری عابرین پیاده است.