بررسی میزان بروز نقص آنزیم گلوکز-6- فسفات دهیدروژناز در مناطق مالاریاخیز استان فارس

کمبود آنزیم گلوکز-6-فسفات دهیدروژناز (Glucose-6-phosphate dehydrogenase) از شایع ترین بیماری های ژنتیکی در انسان می باشد. مطالعات انجام شده گزارشات مختلفی در زمینه ارتباط ابتلا به مالاریا با بقای افراد مبتلا به این نقص داشته اند. اما در ایران مطالعه های اندکی در این زمینه صورت گرفته است. در نتیجه پژوهش کنونی با هدف برآورد میزان بروز نقص آنزیم G6PD در نوزادان استان فارس و بررسی بروز آن در مناطق مالاریاخیز انجام شد.
پژوهش کنونی به صورت اکولوژیک و توصیفی-تحلیلی بر روی 59745 نوزاد مبتلا به نقص آنزیم G6PD در استان فارس از ابتدای فروردین 1390 تا پایان اسفند 1394 انجام شد. میزان بروز نقص با استفاده از روش آماری برآورد میزان بروز سالیانه محاسبه شد. جهت تهیه نقشه های جغرافیایی و چگونگی توزیع بیماری در مناطق مالاریاخیز از ArcGIS software، version 10.3 (ESRI، Redlands، CA، USA) استفاده شد. سطح معناداری 0/05 در نظر گرفته شد.
بروز نقص آنزیم G6PD در کل نوزادان 15/58، در نوزادان پسر 16/25 و در نوزادان دختر 14/85 در صد تولد زنده برآورد شد. میزان بروز این نقص در مناطق مالاریاخیز به مراتب بیشتر از سایر مناطق بود. به طوری که هرچه میزان شدت مالاریاخیز بودن منطقه بیشتر بود میزان بروز نقص نیز شایع تر بود که این رابطه از لحاظ آماری معنادار بود (0/039P=).
بر اساس یافته های پژوهش کنونی استان فارس از مناطق با بروز بالای نقص آنزیم G6PD می باشد. میزان بروز نقص آنزیم G6PD در مناطق مالاریاخیز استان فارس بیشتر از سایر مناطق بود و هرچه شدت مالاریاخیز بودن افزایش می یافت بروز این نقص نیز افزایش می یافت که نشان دهنده بقای بهتر بیماران در گذشته در برابر بیماری مالاریا می باشد.