ارزیابی صفات مورفوفیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی اکوتیپ های مختلف مریم گلی پرساقه (Salvia multicaulis Vahl.) استان همدان

مریم گلی پرساقه (Salvia multicaulis Vahl.) گیاه دارویی متعلق به تیره نعناعیان (Lamiaceae) می باشد که در طب سنتی و بومی کاربرد گسترده ای دارد.
این پژوهش به منظور ارزیابی صفات مرفوفیزیولوژیکی، میزان اسانس و محتوای فنل و فلاونوئیدی اکوتیپ های گیاه مریم گلی پرساقه در مناطق مختلف استان همدان به اجرا درآمد.
در این تحقیق، 11 اکوتیپ گیاه مریم گلی پرساقه از مناطق مختلف استان همدان در بهار 1395 در مرحله گلدهی کامل جمع آوری و از لحاظ مرفوفیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه بندی اکوتیپ ها بر اساس صفات مورفوفیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی از طریق تجزیه خوشه ایو همبستگی صفات کمی نیز به روش پیرسون انجام شد.
نتایج به دست آمده بین اکوتیپ های مورد بررسی نشان داد که میزان اسانس با ارتفاع گیاه، طول گل آذین، وزن خشک شاخه گل دهنده و عملکرد اسانس همبستگی مثبت معنی دار داشت. عملکرد اسانس علاوه بر خصوصیات فوق با طول نهنج، وزن تر و خشک گل و وزن خشک بوته نیز همبستگی معنی داری داشت. بیشترین میزان وزن خشک سرشاخه گل دار مربوط به اکوتیپ لشکردر، بیشترین میزان وزن خشک گل مربوط به اکوتیپ غرب همدان و بیشترین میزان وزن خشک بوته مربوط به اکوتیپ یلفان بود. بیشترین میزان اسانس مربوط به اکوتیپ های غرب همدان و لشکردر بود. همچنین اکوتیپ وهنان، بیشترین میزان فنل و فلاونوئید را داشت. بر اساس نتایج تجزیه خوشه ای، 11 اکوتیپ در 2 گروه جداگانه قرار گرفتند.
ارزیابی صفات مورفوفیزیولوژی و فیتوشیمیایی نشان داد که بین اکوتیپ های مورد مطالعه از نظر مرفوفیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی تنوع قابل ملاحظه ای وجود دارد.