ارزیابی صفات زراعی و کیفی در ژنوتیپ های مختلف تریتیکاله

تریتیکاله پتانسیل بالایی از نظر تولید علوفه و عملکرد دانه دارد ولی در برنامه های اصلاحی ایران خیلی کم مورد توجه بوده است. این مطالعه به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و عملکرد 40 ژنوتیپ تریتیکاله با استفاده از صفات زراعی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار بررسی شد. صفات ارتفاع بوته، طول آخرین میانگره، طول برگ پرچم، طول سنبله، وزن هزار دانه، تعداد سنبله در واحد سطح، عملکرد دانه، تعداد دانه در سنبله، شاخص برداشت، وزن حجمی، عملکرد بیولوژیک، درصد گلوتن تر و درصد گلوتن خشک در همه ژنوتیپ ها اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس، تفاوت معنی داری را بین ژنوتیپ ها برای کلیه صفات مورد مطالعه نشان داد. نتایج نشان داد که بالاترین ضریب تنوع فنوتیپی (9/44) و ژنوتیپی (7/41) متعلق به درصد گلوتن و کمترین ضریب تنوع فنوتیپی (7%) و ژنتیکی (%5/4) متعلق به وزن حجمی بود. تجزیه رگرسیون مرحله ای صفت عملکرد دانه با دیگر صفات نشان داد که دو صفت عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت، 8/98 درصد تنوع عملکرد دانه را توجیه می کنند. تجزیه خوشه ایژنوتیپ ها با استفاده از صفات زراعی و محتوای پروتئین دانه، ژنوتیپ های مورد بررسی را به 4 گروه تفکیک کرد که برخی از گروه ها با داشتن صفات مطلوب، برای اهداف به نژادی در تریتیکاله مفید می باشند.