تهیه نقشه پراکنش و گیاگان علف های هرز مزارع کلزا در شهرستان گرگان با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)

به منظور شناسایی گیاگان و تهیه نقشه پراکنش علف های هرز مزارع کلزا در شهرستان گرگان، تعداد 58 مزرعه این شهرستان در سال 1394 انتخاب و گونه های علف های هرز، براساس الگوی W در این مزارع نمونه برداری و شناسایی شدند. با استفاده از روابط موجود، تراکم، فراوانی، یکنواختی و غالبیت هرگونه بدست آمد. در هر مزرعه طول و عرض جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریای مکان مورد نمونه برداری توسط دستگاه GPS ثبت شد. اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم افزار Arc GIS نسخه 3/9 پردازش و نقشه پراکنش کلیه علف های هرز مزارع کلزا تهیه شد. نتایج نشان داد که در مزارع کلزای شهرستان گرگان 35 گونه علف هرز وجود دارد که متعلق به 18 خانواده گیاهی می باشد. 1/17 درصد گونه ها متعلق به تیره گندمیان (Poaceae) و 4/11 درصد متعلق به تیره کاسنی (Asteraceae) و بقیه به 16 خانواده گیاهی دیگر تعلق داشتند. در مجموع 2/77 درصد گونه ها یک ساله، 8/22 درصد گونه ها چندساله، 80 درصد دولپه و 20 درصد تک لپه بودند. با توجه به شاخص غالبیت، مهم ترین رستنی های مزاحم در مزارع کلزای شهرستان گرگان به ترتیب اهمیت، شامل: علف خونی (Phalaris minor) با غالبیت نسبی 5/45 درصد، یونجه زرد (Melilotus officinalis) با غالبیت نسبی 4/29 درصد، شلمی (Rapistrum rugosum) با غالبیت نسبی 9/28 درصد و یولاف وحشی (Avena ludoviciana) با غالبیت نسبی 5/23 درصد بودند. شناخت علف های هرز مهم کلزا و نحوه پراکنش آن ها با استفاده از رهیافت های جدید، امری مهم در پیشبرد راه کارهای مدیریتی می باشد.