ارزیابی عملکرد سامانه های آبیاری کلاسیک ثابت در اسدآباد همدان

برای ارزیابی عملکرد سامانه های آبیاری بارانی ثابت با آبپاش متحرک، تعداد 10 سامانه تحت مدیریت زارعین با کشت های گندم (یک مزرعه)، سیب زمینی (شش مزرعه) و یونجه (سه مزرعه) انتخاب شدند. میانگین شاخص های ضریب یکنواختی کریستیانسن، یکنواختی توزیع، راندمان پتانسیلکاربرد آب و راندمانواقعیآب، برای تمامی مزارع به ترتیب 26/75%، 76/56%، 4/45% و 65/34 درصدبه دستآمدند. دامنه تغییرات راندمان پتانسیل کاربرد آب بین 47/23-19/74 درصد، راندامان واقعی آب بین 52/28%-21/48، %یکنواختی توزیع بین 1/38% - 79/72% و ضریب یکنواختی کریستیانسن بین 49/65 - 13/85 درصد بودند. میانگین تلفات تبخیر و بادبردگی در سامانه های آبیاری 9/28 درصد، میانگین تلفات عمقی آب آبیاری 31 درصد و میانگین درصد کفایت آبیاری 5/90 درصد محاسبه شدند.مقدار دو شاخص ضریب یکنواختی پخشکریستیانسن و یکنواختی توزیع در 90 درصد از سامانه ها، کمتر از مقادیر توصیه شده بودند. در 30 درصد از سامانه ها به علت آبیاری کمتر از نیاز آبی واقعی گیاه، راندمان واقعی با راندمان پتانسیل کاربرد برابر بود. طراحی نامناسب سامانه ها، استفاده هم زمان بیش از یک آبپاش، ضعف مدیریت بهره برداران و استفاده از لوازم فرسوده و غیراستاندارد، از مهم ترین دلایل پایین بودن یکنواختی توزیع آب و راندمان پتانسیل کاربرد آب است. نتایج بررسی ها نشان داد که در اکثر طرح های مورد مطالعه، راندمان عملکرد سامانه ها کمتر از حد انتظار است. نتایج این پژوهش نشان داد طراحی و اجرای صحیح سامانه های آبیاری بارانی کلاسیک ثابت زمانی مفید است که بهره برداری از این سامانه ها نیز مناسب و کارآمد باشد.