بررسی اثر کیفیت آب های زیرزمینی بر بیابان زایی دشت مهران

برداشت بی رویه از آب های زیرزمینی در مناطق بیابانی و نیمه بیابانی جهت توسعه اراضی کشاورزی،‏ باعث کاهش کیفیت آب های زیرزمینی گردیده است. از این رو بررسی تاثیر کاهش کیفیت آب بر پیشروی بیابان امری ضروری است. در این پژوهش با استفاده از شاخص های کیفی آب همچون هدایت الکتریکی،‏ مواد جامد محلول،‏ نسبت جذب سدیم و کلر،‏ به بررسی تاثیر کیفیت آب زیرزمینی درروند بیابان زایی دشت مهران پرداخته شد. بدین منظور،‏ از اطلاعات حاصل از 9 حلقه چاه کیفی واقع در دشت مهران طی سه دوره زمانی (83-1380،‏ 87-1384 و 91-1388) استفاده شد. با استفاده از مدل IMDPA و نرم افزار ArcGIS 9.3 ابتدا با وزن دهی به لایه های اطلاعاتی،‏ ارزش هر لایه را در شاخص موردنظر دخالت داده و تاثیر آن بر بیابان زایی مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نقشه های تهیه شده از بین شاخص های مورد بررسی کیفیت آب زیرزمینی،‏ شاخص هدایت الکتریکی تاثیرگذارترین شاخص در افزایش شدت بیابان زایی منطقه است. بر اساس این شاخص در طی دوره های زمانی مدنظر بر شدت بیابان زایی منطقه افزوده شده به طوری که در دوره پایانی 47 /14 درصد منطقه در طبقه بیابان زایی شدید قرار گرفته است. همچنین نقشه بیابان زایی بر اساس شاخص های کیفی آب زیرزمینی در طول این دوره ها نشان می دهد که حدود 72 درصد منطقه در طبقه بیابان زایی کم و ناچیز قرار دارد.