طراحی مدل ساده ریاضی برای پیشگویی تنگی شریان کلیه

تنگی شریان کلیه عامل مهم فشارخون ثانویه و نارسایی پیشرفته کلیه در افراد مسن است. هدف از این مطالعه ایجاد یک مدل امتیازدهی برای تشخیص تنگی شریان کلیه براساس وجود ریسک فاکتورهای شناخته شده بود.
در این مطالعه هم گروهی تاریخی که از فروردین 1380 تا اسفند 1395 در مرکز قلب تهران و با حمایت و نظارت مرکز تحقیقات نفرولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد، تعداد 4177 بیمار که در این فاصله آنژیوگرافی شریان کلیه شده بودند به طور اتفاقی به نسبت 2:1 در دو گروه مجموعه پیشگویی و اعتبارسنجی قرار داده شدند. مشخصات پایه بالینی و آزمایشگاهی 2770 بیمار در گروه پیشگویی مورد آزمون قرار گرفت. با تحلیل رگرسیون چندگانه، متغیرهای پیشگویی کننده تنگی شریان کلیه مشخص شدند و امتیازهای مخاطره برای هر یک محاسبه شد. سپس این مدل در گروه اعتبارسنجی محک زده شد.
احتمال وجود تنگی شریان کلیه در مجموعه پیشگویی 14/4% و در مجموعه ارزیابی 13/5% بود. سه عامل جنس مونث، سابقه فشارخون و فیلتراسیون گلومرولی به عنوان پیشگویی کننده های تنگی شریان کلیه مشخص شدند. با دادن ضریب، درجه خطر برای هر یک مشخص شد. مساحت زیر منحنی مشخصه عملیاتی (ROC) و فاصله اطمینان %95 آن برای مدل نهایی برابر (70/8%- 65/0%) 9/%67 به دست آمد. احتمال وقوع تنگی شریان کلیه به طور تصاعدی با افزایش درجه خطر، زیادتر می شد. در 1402 بیمار در گروه اعتبارسنجی، این مدل درجه بندی خطر، قدرت تمایز خوبی نشان داد (0/76C statistic=).
با این مدل ریاضی به سادگی می توان احتمال وجود تنگی شریان کلیه را پیش از انجام آنژیوگرافی تخمین زد.