معرفی و تحلیل باستان شناختی بناهای سلجوقی و ایلخانی استان زنجان

استان زنجان به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی درطول دوران اسلامی یکی از مراکز مهم تحولات سیاسی اجتماعی و فرهنگی ایران بوده است، به ویژه در محدوده زمانی دوران سلجوقی و ایلخانی، بنابر دلایل زیادی این اهمیت دو برابر می شود. از دوره سلجوقی بقایای تعدادی قلاع و استحکامات دفاعی به همراه دو مسجد و یک مقبره در استان زنجان باقی مانده که مطالعه سیر تطور و تحول معماری منطقه را ممکن می سازد. همچنین از دوره ایلخانی علاوه بر بنای معظم و با شکوه گنبد سلطانیه بعنوان تجلی گاه معماری قرون میانی اسلامی ایران یک مقبره و بنای بی همتای معبد داش کسن، بقایای تعداد زیادی استقرارگاه های مسکونی و همچنین بقایای چهارتاقی هایی از منطقه طارم شناسایی شده است که نشانگر گسترش هنر معماری در دوره ایلخانی استان زنجان می باشد. قرون هفتم و هشتم هجری دوران اوج شکوفایی معماری منطقه بوده است. در این پژوهش دو سبک معماری رازی و آذری بر روی بناها مورد مطالعه قرار گرفته است. به هرحال نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر آن است که در دوره سلجوقی و ایلخانی استان زنجان یکی از مراکز ثقل فرهنگ و هنر ایران اسلامی به ویژه در زمینه معماری بوده است.