حقوق بشر و شهروندی از دیدگاه امام سجاد(ع)

سالیان زیادی از پیدایش مفاهیم حقوق بشر و شهروندی سپری نمی شود. حقوقی که یا به دلیل ذاتی بودن آن، مختص به افراد خاصی نبوده و متعلق به همه بشریت است و یا به دلیل وجود رابطه ای به نام تابعیت، حکومت ملزم است آن را برای شهروندان خود در نظر بگیرد. هر یک از این دو مفهوم نیز واجد مصادیق متعددی هستند به گونه ای که عدم رعایت هر یک از آنها به نقض حقوق بشر و شهروندی می انجامد. علت برقراری این حقوق نیز چیزی جز شخصیت و کرامت ذاتی بشر نیست. مقاله حاضر که به شیوه توصیفی- تحلیلی نگارش یافته به این نتیجه دست یافته است که هر چند پیشرفتهای اخیر جامعه جهانی، تاثیر شگرف بر حقوق بشر و شهروندی نهاده است اما بررسی مکتوبات به جای مانده از امام سجاد(ع) نشان می دهد که برخی از جنبه های این مفاهیم، قرن ها قبل مد نظر آن حضرت قرار داشته است.