ارزیابی اثر مقیاس نقشه های مبتنی بر روش های سنجش از دور و برداشت های زمینی بر عملکرد مدل بارش- رواناب HEC-HMS

مدل های هیدرولوژیکی بارش-رواناب یکی از روش های مناسب برای برآورد سیلاب به ویژه در مناطق فاقد آمار است که مدل را به شدت به اطلاعات برداشت شده از حوضه وابسته می کند. از مهم ترین مسائل مورد توجه در به کارگیری مدل های ریاضی بارش-رواناب، اثر توان تفکیک مدل ارتفاعی رقومی (DEM Resolution) و مقیاس نقشه (Data Resolution) بر پارامترهای ژئومورفولوژیکی حوضه مانند شبکه آبراهه ها، مساحت زیرحوضه ها، شیب زیرحوضه ها و آبراهه ها می باشد. در پژوهش حاضر به ارزیابی اثر مقیاس و توان تفکیک نقشه مورد استفاده جهت تهیه DEM بر پارامترهای ژئومورفولوژیکی و عملکرد مدل بارش- رواناب HEC-HMS پرداخته شده است. نتایج بدست آمده در دو حوضه آبریز کسیلیان و کارده بیانگر این مطلب است که دبی اوج هیدروگراف سیلاب بدست آمده از DEMهای SRTM همواره بالاتر از نتایج بدست آمده از نقشه های زمینی (نقشه های 25000/1) است. همچنین با افزایش ابعاد سلول DEM، عملکرد دو منبع در شبیه سازی سیلاب و پارامترهای ژئومورفولوژیکی به علت یکسان شدن محتوی اطلاعاتی آنها، اختلاف اندکی را نشان می دهد. همچنین دبی اوج هیدروگراف و زمان پایه و شیب شاخه صعودی بدست آمده از دو منبع تامین DEM متفاوت بوده و این تفاوت در حوضه کارده قابل توجه می باشد. این امر لزوم توجه به مقیاس نقشه مورد استفاده جهت مدل سازی سیلاب به ویژه در حوضه های فاقد آمار را بیش از پیش آشکار می نماید.