لبخند و خنده در ادبیات و هنر سانسکریت و ادیان هند

لبخند و خنده در ادبیات و هنر سانسکریت پیوند مستقیم با حیات کی هانی دارد. در روایت های اساطیری لبخند و خنده خدایان جزء آموزه های بشری است. نمودهای این دو خصیصه گاهی چنان مبهم است که تبیین منطقی آن دشوار به نظر می رسد. حال باید دید که راز لبخند و خنده در تماثیل چه مفهومی دارند؟ آیا زیباشناسی هنری است؟ یا جلوه هایی از مفاهیم قدسی که حیات فکری ادیان هند را می سازند؟ آئین هندویی لبخند و خنده خدایان و انسان را می پذیرد و آنها را با رهایی از چرخه حیات یا سمساره مرتبط می داند. آئین جینی به نفی خنده و تحدید لبخند می پردازد زیرا خنده ناآگاهانه شک برانگیز است و چرخه حیات را دشوار می سازد. آئین بودایی لبخند را به دو ویژگی لبخند ظاهری و باطنی تبدیل می کند که متعلق به خدایان و انسان می باشند اما خنده متعلق به انسان های کامل است که بر اثر آگاهی از حقیقت رنج و سمساره به نیروانا و دانش مطلق رسیده اند.