بررسی مقایسه ای حضورمولفه های تصوف حلاج و معری در شعر عبدالوهاب البیاتی

بیاتی در دیوانی که به سال 1965م منتشر نمود، مرحله تازه ای از تجربه شعری خود به نمایش گذاشته است. در این دیوان که آن را «دفتر فقر و انقلاب» نامیده، اندیشه های صوفیانه او دیده می شود. بیاتی در این دیوان، شخصیت حلاج و معری را مورد بررسی قرار داده است و به نظر ناقدان آن گونه که از سروده های وی در این دیوان بر می آید، از واقع گرایی به تصوف روی آورده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی مقایسه ای میان رویکرد صوفیانه حلاج و معری است که با شیوه تحلیلی توصیفی و با تاکید بر قصاید بیاتی صورت پذیرفته است. از مهمترین دستاوردهای این تحقیق این است که رویکرد صوفیانه بیاتی بیشتر به حلاج نزدیک است تا معری که در رویکرد حلاج، گرایش به انقلاب و پویایی و رویارویی با ظلم و ستم جایگاه ویژه ای دارد. در مقابل بیاتی، رویکرد صوفیانه معری را مورد انتقاد قرار داده است. لذا باید گفت تصوف بیاتی یک تصوف انقلابی است.